Texnologiyasi instituti

3.2.1-rasm. Bort qotirmasini  tayyorlash. 
 
Erkaklar paltosi va pidjagi old bo`laklarini turg`unlashtirish uchun zonalari bo`yicha turli zi-
chlik va qattiqlikka ega bo`lgan qotirmalik gazlama ishlatiladi (3.2.11-rasm, b). Bu zonali qotirma-
lik gazlamani hosil qilish uchun,  gazlama uchastkalariga turli qalinlikda yelimlovchi pasta surtiladi. 
Zonali gazlamani 3 ta institut: TSNIISHP,  TSNIISHERST va TSNILV birgalikda yaratgan.    Bu 
gazlama  kiyim  paketining  qavatlar sonini,  massasini, gazlama sarfini kamaytirib,  ishlov berish 
texnologiyasini  soddalashtiradi va mehnat unumdorligini oshiradi. 
    1 - poliamid qoplangan pishiq  qismi. 
    2 - nuqtalar tarzida yelim qoplangan yumshoqroq  qismi. 
    3 - yeng yumshoq qismi. 
     
Kiyim detallarini ulashda ulangan joy qattiq bo`lmasligi katta ahamiyatga ega. Ulanayotgan 
kiyim detallari ko`pincha  egiluvchan bo`lib, qattiq bo`lmasligi  lozim.  Bunday  ko`rsatkichga  ip  
bilan  ulashda  erishiladi.    Yelim  bilan  biriktirilgan  detallarning  qattiqligi  yelim  sifatiga,  surtilgan 
qalinligiga,  qotirma  materialning  qalinligiga,  yelimning    strukturasiga  (sidirg`a  yoki  nuqtali 
yopishtirilganligiga)  bog`liq  bo`ladi.    Agarda  adip  qaytarmasini    qavish  operasiyasida  qotirmaga  
sidirg`a  qilib yelim yopishtirilsa (plyonka shaklida),  detalning birlashtirilgan joyining qattiqligi ip 
bilan qavilgandan 5 marta ortiq bo`ladi. 
     
Qotirma  gazlamalarga  nuqtali  yelim    kukuni    qoplangan  bo`lsa,  biriktirilgan  joyning  
qattiqligi ip bilan biriktirilgan detalning qattiqligiga teng bo`ladi. 
Detallarni  bir-biriga  yelim  ip  yordamida  ulash  oddiy  dazmallash  presslarida  yoki  dazmollarda  ba-
jariladi.    Buning  uchun  presslarda  termorostlagich  hamda  vaqt  relesi,    dazmollarda    esa  ter-
morostlagich bo`lishi kerak.