Texnologiyalaridan foydalanishdan maqsad va vazifalari


 Ishlab chiqarish korxonalarida AKTlarni qo‘llanishi



Download 306,58 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/2
Sana18.02.2022
Hajmi306,58 Kb.
#456862
1   2
2. Ishlab chiqarish korxonalarida AKTlarni qo‘llanishi 
Mahsulotlar sinflanishi yoki shunchaki ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar 
ro‘yxati korxona faoliyatining tahlilini amalga oshirish uchun zarur axborot bo‘lib 
xizmat qiladi. Bu axborot korxona faoliyati maqsadini belgilab beradi. Yirik 
korxonaning faoliyat ko‘rsatishi faqat uning asosiy maqsadini tashkil etadigan 
biror bir mahsulot yoki xizmatlar nomenklaturasi bilan cheklanmaydi. Zamonaviy 
yirik sanoat korxonasining ishlab chiqarish faoliyati ba’zida faoliyat turlarining 
anchagina keng sektorini qamrab oladi, bu esa ana shunday korxonani boshqarish 
tizimini sezilarli darajada murakkablashtiradi va zamonaviy AKTlarini qo‘llashga 
to‘g‘ri keladi. Masalan, korxonada ishlab chiqarishning quyidagi tarkibi 
shakllanishi mumkin:
• asosiy ishlab chiqarish, ya’ni asosiy mahsulot turlariga shartnomalar 
bo‘yicha, byulletenlar bo‘yicha (iste’molchida ishlab chiqariladigan asosiy 
mahsulotlarni oxirigacha tamomlab qo‘yishlar), ta’mirlash uchun ehtiyot qismlar, 
sotiladigan fuqarolik mahsulotlari, iste’molchilarga texnik yordam hamda 
buyurtmalar va shartnomalar bo‘yicha boshqa mahsulotlar; 
• birgalikdagi ishlanmalar, texnik ishlanmalar va litsenzion ishlab chiqarish;
• halqaro hamkorlik dasturlarida qatnashish (kooperatsiya bo‘yicha 
agregatlarni ishlab chiqish, loyihaviy va texnik markazlarni tashkil etish); 
• transport xizmatlari;
• xalq iste’moli tovarlarini ishlab chiqarish; 
• issiqlik va energiya ishlab chiqarish;
• qo‘shimcha ishlab chiqarish, ya’ni o‘zini ishlatishi va chetga sotish uchun 
birmartalik buyurtmalar bo‘yicha instrument va asbob-uskunalarni ishlab chiqarish 
hamda o‘zining sexlari bo‘yicha xizmatlar va ishlar;
• qurilish.
Murakkab mahsulotlarni ishlab chiqaradigan korxonalar o‘ziga xos 
xususiyatlarga ega bo‘ladi. Yirik mahsulotlarni seriyali ishlab chiqarishda (og‘ir 
mashinasozlik, aviakosmik sanoat, kemasozlik va hokazo), seriya bir xil 
mahsulotlar majmuasini ifodalashiga qaramasdan, har bir mahsulot alohida ko‘rib 
chiqiladi va identifikatsiya qilinadi. Identifikator rolida ikkita raqam ishtirok etadi 
— seriya raqami va mahsulotning seriyadagi tartib raqami. Bu mexanizm seriyali 
hisob deyiladi. Bunday identifikatsiya butun ishlab chiqarish jarayoni va ana shu 
jarayonni 
rejalashtirish protseduralari uchun 
og‘ir bo‘lmagan darajada 
mahsulotning ayrim turlariga o‘zgartirish kiritish uchun zarur bo‘ladi. Bunda 


bittalik ishlab chiqarish uchun xos bo‘lgan boshqarish protseduralariga va 
usullariga o‘tish zarurati bo‘lmaydi. Ixtiyoriy sanoat mahsulotlari tarkibida alohida 
komponentlar uchun ana shu komponentning mahsulotga to‘g‘ri keladigan 
ehtiyojlik kattaligi (qo‘llanuvchanlik) belgilanadi. Sanoat korxonalarining axborot 
tizimlarida bu kattalik “tugunlarni yechish” nomini olgan protsedurani tanlash 
orqali hisoblanadi. Ushbu parametrni hisoblashda komponentlarning o‘zi shuning-
dek muayyan seriyali schetlar bilan bog‘lanadi. Boz ustiga komponentlar o‘rtasida 
o‘zaro almashuvchanlik (bir va ikki tomonlama), alternativlik, almashtirish 
munosabatlari o‘rnatilishi mumkin (1-rasm). 
 
1-rasm. Korxona axborot texnologiyasining tarkibiy qismlari. 
 
Nazorat uchun savollar. 
1. Axborotlashgan jamiyatning shakllanishi va rivojlanishida AKTning ahamiyati 
haqida gapirib bering. 
2. Korxonaning faoliyati AKTdan bevosita foydalanishni tartibi qanday? 
3. Ishlab chiqarish korxonalarida AKTdan qanday maqsadlarda foydalaniladi? 
4. Korxona axborot texnologiyasining tarkibiy qismlarini aytib bering? 
5. “Tugunlarni yechish” nomini olgan protsedurani izohlab bering? 

Download 306,58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish