Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

7.2. Optik IP-tarmoqlarda xizmat ko„rsatishni sifatini 
ta‟minlash xususiyatlari 
 
Zich  to‗lqin/spektral  zichlashtirish  (Dense  Wavelength  Division 
Multiplexing,  DWDM)ga  ega  bo‗lgan  texnologiya  tomonidan  tavsiya 
etilgan,  etarli  chastota  polosasi  bilan  birgalikda  keng  tarqalgan  IP 
texnologiyasi, IP-over-DWDM kabi ma‘lum va keyingi avlodning (Next 
Generation,  NG)  internet  tarmoqlarida  katta  masofalarga  ma‘lumotlarni 
uzatishda etaksi hisoblanadi.  
DWDM  –  bu  optik  zichlashtiruvchi  texnologiya  bo‗lib,  juda  ko‗p 
chastotalarda yoki to‗lqin uzunliklarida ma‘lumotlar paketini bir vaqtda 
uzatish  orqali,  optik  tola  resurslaridan  yaxshiroq  foydalanishga  imkon 
beradi. 
Ayrim  xizmatlar  uchun,  ovozli  paketlarni  va  videoni  real  vaqtda 
uzatish kabi ayrim xizmatlarni kafolatlash uchun xizmat ko‗rsatish sifati 
(Quality  of  Service,  QoS)ni  ta‘minlash  muammosi,  optik  magistrallar 
uchun amalda echimini topmagan.  
Optik  DWDM  tarmoqlarida    QoS  ni  ta‘minlash  muammolari, 
elektron  kommutatorlarda  va  marshrutizatorlarda  qo‗llaniladigan  QoS 
usullardan bir qancha fundamental farq qiladi.  
Eng  asosiy  farqi  DWDM  qurilmalarida,  kechiktiruvchi  optik 
liniyalarda 
buferlanishi 
mumkin 
bo‗lgan 
paketlar 
navbati 
konsepsiyasining mavjud emasligidir. Kechikish liniyasi bu (Fiber Delay 
Line, FDL), ma‘lum bir vaqt oralig‗ida optik signalni kechiktirish uchun 
qo‗llaniladigan uzun optik tolali liniya. 
Optik  tarmoqlarda  navbat  alternativasi  sifatida,  kelgusida 
ma‘lumotlarni  optik  kommutatsiyalash  yo‗li  orqali    chastota  polosasini 
zaxiralash uchun signalli axborotlarni qo‗shimcha uzatish qo‗llaniladi.