|
20-mavzu. 3D rekonstruktsiya. Interpolyatsiya yuzasi. Keng qo’llaniladigan
tizimlar
Reja:
1. 3D rekonstruktsiya
2. Interpolyatsiya yuzasi
3. Keng qo’llaniladigan tizimlar
3D rekonstruktsiya. Interpolyatsiya yuzasi. Keng qo’llaniladigan tizimlar:
videokuzatuv, harakatlanayotgan obyektlarni aniqlash tizimlari, aniqlash va tanish
tizimlari.
Kompyuter grafikasi va kompyuter ko’rish o’tkirligida uch o’lchamli
rekonstruksiya – real obyektlarning formasi va qiyofasini olish jarayonidir. Jarayon
passiv yoki aktiv metodlar bilan bajarilishi mumkin. Agar modelning formasi vaqt
davomida o’zgarsa, gap qattiq emas yoki fazoviy-vaqtinchalik rekonstruksiya
haqida ketadi.
Shilliq qurtning uch o’lchovli rekonstruktsiyasi
Aktiv metodlar
Bu metodlar aktiv holatda mexanik yoki radiometrik yo’l bilan tiklanayotgan
obyekt bilan o’zaro ta’sirlashadi. Mexanik yondoshuvga oddiygina misol sifatida
aylanuvchi stolchaga o’rnatilgan aylanuvchi obyektgacha bo’lgan masofani
o’lchash uchun chuqurlikni o’lchash asbobini qo’llashni keltirish mumkin. Ko’p
qo’llaniladigan radiometrik metodlarda obyektga nurlanish tushirib, uning
akslangan qismini o’lchanadi. Misol sifatida yoritishning harakatlanuvchi
manbalari, rang-barang yoritishni qo’llash, lazer masofa o’lchagich va LIDAR,
mikroto’lqin va ultratovush datchiklari va boshqa uch o’lchovli skanerlash
metodlari xizmat qilishi mumkin.
Passiv metodlar
3D rekonstruktsiyaning passiv metodlari tiklanayotgan obyektga ta’sir
qilmaydi, uning uch o’lchovli formasini olish uchun, obyekt yuzasidagi sochilgan
yoki aks ettirilgan nurlanishni o’lchash uchun faqatgina datchikdan foydalaniladi.
Odatda, sensor sifatida ko’rinadigan diapazonga sezgir, kameralarning
fotoretseptorlari qo’llaniladi. Qayta ishlash algoritmi kirishiga bir nechta (bir, ikki
yoki undan ko’p) tasvirlar to’plami yoki video-oqim uzatiladi. Bunday holatda
tasvirlarga asoslangan rekonstruktsiya haqida gapiriladi, uning natijasi esa 3D
fotosurat hisoblanadi.
Sifat
Xozirgi paytda, ushbu yo’llar bilan olinayotgan 3D fotosuratlar va modellar
miqdor jihatidan katta, alohida tovush fragmentli, past sifatga ega bo’lmoqda.
Ko’proq, chiquvchi modelning sifati kiruvchi tasvirlar seriyasi (shovqin darajasi,
optik deformatsiya, shu’la), hamda chiquvchi modelning murakkabligiga bog’liq.
Kosmik suratlardan foydalangan xoldagi rekonstruksiyada, xar-xil turdagi
atmosfera effektlari asosiy rolni o’ynaydi.
Qo’llanilishi
Uch o’lchovli rekonstruktsiya obyektlar yoki landshaftlarning qiyofasini
tiklashda qo’llanilishi mumkin. Robotexnikada joyning uch o’lchovli xaritasini,
yergacha bo’lgan masofa, tezlikni aniqlashda foydalaniladi.
Videokuzatuv
Videokuzatuv (ing. Closed Circuit Television, CCTV – yopiq perimetr
televideniesi tizimi) – vizual nazorat yoki tasvirlarning avtomatik analizi
(yuzalarni, davlat raqamlarini avtomatik aniqlash) ga mo’ljallangan optik-elektron
qurilmalarni qo’llagan xolda amalga oshiriladigan jarayon.
Tarixi
Videokuzatuvning ajdodi sifatida xavfsizlikni ta’minlash maqsadida fot
suratlar olishni hisoblash mumkin.
Birinchi videokuzatuv tizimi 1942-yilda Germaniyada Siemens kompaniyasi
tomonidan Penemyunddagi poligonda bo’layotga «Fau-2» raketalarining sinovini
kuzatish uchun yaratilgan. Asosiy ishlab chiqaruvchi mutaxassis Valter Brux edi, u
keyinroq 1963-yilda PAL tizimining ishlab chiqarilishida rahbarlik qilgan.
Birinchi tijorat videokuzatuv tizimi 1949-yilda AQSHda ishlab chiqarilgan
Vericon hisoblanadi. Tizimning asosiy ustunligi, radioto’lqinlar o’rniga simlardan
foydalanish, uning natijasida ruhsatlar olish kerak emas edi.
1949-yilda Jorj Oruellning «1984» nomli fantastik romani nashr etildi, unda
muallif videokuzatuvning ommaviy foydalanilishini uning tarqalishida bo’lgan
paytda tasvirlaydi.
Dastlabki videokuzatuv tizimlarida faqatgina kameralardan tasvirlarni
ko’rish mumkin edi, yozuv esa operator komandasiga binoan amalga oshirilishi
mumkin edi.
Uzluksiz yozuv 1970-yillarning boshlarida videoyozuv texnologiyasining
rivojlanishi bilan paydo bo’ldi.
Harakatlanayotgan obyektlarni aniqlash tizimlari
Tizim harakatlanuvchi videokameradan olingan tasvirlardan kichik
o’lchamli obyektlarning harakatlanish belgisiga ko’ra avtomatik ajratishga
mo’ljallangan.
Tizim shaxsiy kompyuter bazasida amalga oshirilgan. Videokameradan
kirish, harakatlanuvchi sahnalarning raqamli tasvirlari vizualyatsiyasi va qayta
ishlanishi amalga oshiriladi. Tizim baholash va tasvir qabul qilgichining xususiy
nisbiy harakati hisobiga sodir bo’ladigan sahna tasvirining umumiy siljishini
kompensatsiyasini amalga oshiradi, hamda harakatlanayotgan kichik o’lchamli
obyektlarning harakatlanish belgisi va aniqlangan bir nechta aniqlangan
obyektlarning bir vaqtdagi birgalikdagi kuzatuvini amalga oshiradi.
Chapda – harakatlanayotga obyektlar ajratilgan holdagi video ketma-ketlik
kadri;
O’ngda – harakatlanayotgan obyektlarni ajratish bosqichlari.
Shaxslarni aniqlash
Shaxslarni aniqlash – qiyofa aniqlash nazariyasining amaliy ilovasi
hisoblanib, uning vazifasi fotosuratda avtomatik tarqalish va kerakli holda shaxsni
yuziga qarab identifikatsiydalash. Insonlarni fotosuratlarda identifikatsiyalash
fotoalbomlarni boshqarish dasturiy ta’minoti (Picasa, iPhoto va boshqalarda) da
keng qo’llanilmoqda.
Fotosuratda yuzalarning lokallashuvi misoli
Yuzalarni aniqlash va identifikatsiyalash masalasi – bu, birinchi amaliy
masalalardan hisoblanib, u obyektlarni aniqlash va identifikatsiyalash nazariyasini
kelishi va rivojlanishiga turtki bo’ldi. Obyektlarning 9 ta kategoriyasi mavjud:
1.
Manipulyatsiya qilish mumkin bo’lgan obyektlar (payola, kalit, soat
va boshqalar);
2.
Qisman
manipulyatsiya qilish mumkin bo’lgan obyektlar
(avtomobillar, materiallar va boshqalar);
3.
Manipulyatsiya qilish mumkin bo’lmagan obyektlar (daraxtlar, binolar
va boshqalar);
4.
Yuzalar;
5.
Chehra;
6.
Tirik jonzotlar (hayvonlar, inson figurasi);
7.
Bosma belgilar (harflar, simvollar, belgilar);
8.
Chizilgan tasvirlar;
9.
Yorug’lik manbasi (oy, quyosh) ning xarakteristikasi va joylashuvi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
