Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

2.Tasvirlarni 
saqlash 
usullarining 
turkumlanishi.
TSIBTE 
tizimlarini 
rivojlantirish jarayonida tasvirlarni turli ko’rinishida saqlash, buni amalga oshirish 
uchun  ma’lumotlarning  turlicha  tarkibiy  tuzilishilariga  turli  yondoshish  va 
g’oyaviy  yo’nalishlar  ishlab  chiqilgan.  8.1-  chizmada  tasavirlarni  saqlashning 
asosiy  uslublari  keltirilgan.  Bunda  har  bir  saqlash  uslubi  uchun  o’ziga  mos 
ma’lumot tarkibiy tuzilishlari guruhi to’g’ri keladi. 
Siniflarga  ajratishda  uslublarning  tasvirlarni  saqlash  joylashtirish 
tartibiga  qarabmi,  tarkibiy  tuzilishiga  qarabmi  yoki  aralashmi  ekanligiga 
qaraladi. 

---

Joylashtirish tartibiga qarab saqlash uslublarida  tasvir yuzasi tasvir kichkina 
kataklarga (ko’rilayotgan xol uun bo’linmas eng kichik birlik xisoblanadigan)  
bo’linib , har bir katak yorug’digiga proportsional sonni sonli tasvirning shu 
katakka mos  elementga junatiladi. Saqlanuvchi elementlarning o’z aro 
munosabatiga ko’ra bu sinf o’z navbatida matretsa ko’rinishida saqlash, peramida 
va kvadratlar daraxta uslublariga bo’linadi: Bu sinf asosan ko’p qiymatli oq qora  
tasvirlarni saqlashda ishlatiladi, asosiy kamchiligi – katta hajmli  xotira talab etadi. 
Tarkibiy tuzulishiga qarab  murakkab tasvirlarni xususiyatlari, ementlari xamda 
ularning o’z aro munosabatlarini tariflashga  asoslangan. Bo’nday yondoshish 
zarur xotira hajmi va bazi amallarni bajarishga ketadigan vaqtni qisqartirish 
imkonini beradi. Tarkibiy tuzilishi bo’yicha tasvirni saqlash ularning ob’ektlar 
to’plamidan,  ob’ektlarning bazi asosiy elementlar to’plamidan, asosiy 
elementlarning sodda grafik qisimlari va ularning joylashish tartibotlarini  
aniqlovchi o’z aro munosabatlaridan tashkil topganligi haqidagi farazga 
asosolangan. Bu sinf uslublarini ob’ektlar ularning o’z aro munosabatlari bo’yicha 
hamda aloxida ob’ekt shaklini tariflash bo’yicha saqlashga  bo’lish mumkin ( 
albatta shartli, chunki bazan ob’ekt sifatida birgina  sodda grafik qism kelishi 
mumkin ) tasvirlarning xozirgina sanab o’tilgan bo’laklari xar gal xar xil tanlanishi 
mumkin. Umumiy xolda ob’ekt deb sodda (grafik) qisimlar va elementlar to’plami 
bilan uning topologiyasini aniqlovchi xususiyatlsrining to’plami birlashmasiga 
aytiladi.    
 
     Bu uslublar qo’ydagi ustunliklarga ega  
1.  tuliq tasvir o’rniga  uning tarifini saqlab katta gina hajimdagi xotirani 
tejab qoladi; 
2.  ishlov  berish  va  tahlil  etish  vaqtini  anchagina  qisqartiradi,  chunki 
ko’pgina  masalalarda  tasvir  komponentlari  orasidagi  tarkibiy  tuzilish 
munosabatlari  ishlatiladi.  Bu  usulda    saqlash  uchun  ko’p  xotira  talab 
etilmasligidan  foydalanib,  bitta  tasvirning  birnecha  xil  tarkibiy  
tuzilishi  tariflarini  saqlash  va  xar  bir  amaliy  masalada  kerakli 
tariflardan foydalanish mumkin, bu ko’p maqsadli TSIBTE tizimlarini 
ishlayu chiqishda yordam beradi ; 
3.  ko’pqiymatli  tasvir  va  uning  tarkibiy  tuzilish  taьriflarini    turli 
saqlovchilarda saqlash va shu yul bilan o’zaro  mustaqil ma’lumotlar 
majmualari  nazorati tizimlarini rejalashtirish imkonini beradi.  
4.  TSIBTE tizimining moslanuvchanligini ko’p qiymatli tasvir va uning 
tarkibiy  tuzilishi  ta’riflari  orasida  mantiqiy  bog’lanishlar  qurish  yo’li 
bilan oshiriladi. 
Sanab  utilgan  ustunliklar  tarkibiy  tuzulish  tariflarini  saqlash  uslublaring 
TSIBTE tmzimlarida anchagina keng qo’lanishiga sabab bo’ldi. 
 Va  nihoyat  ko’rib  o’tilgan  ikki  sinfning  xam  uslublaridan  foydalanadigan 
aralash uslublar sinfi mavjud. 
 

---