Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1. Kiyim va uning turlari haqida gapirib bering.
2. Kiyimni bichish qanday jarayonlarni o‘z ichiga qamrab oladi?
3. Kiyimni kiydirib ko‘rish orqali nimalarni aniqlaymiz?
4. Sizda ushbu mavzu bilan aloqador qaysi kasbga qiziqish bor?
Bichish­tikish jarayoni. Bichiq detallarga ishlov berish.

---

163
163
Kiyimni tikishdan oldin aniq muhandislik hisobi bo‘lishi lozim. Bu faqat ishlab 
chiqarish korxonalari uchun emas, balki o‘zingiz, oddiy uy sharoitida tikiladigan kiyim-
kechak uchun ham kerak.
Buning uchun santimetrli tasma 
yordamida kiyim tikilayotgan ki-
shining o‘lchovi olinadi. Bu ishni 
bajarayotganda u tovonlarini yerga 
qo‘yib, oyoqlarini juftlab, gavdani 
tabiiy holatda bo‘sh qo‘yib, tinch 
turishi kerak. Bunda o‘lchov aniq 
bo‘lishi uchun u imkon qadar tanaga 
yopishib turadigan kiyimda bo‘lishi 
kerak. Gavdadan o‘lchov olishdan 
avval bel chizig‘i va boshqa asosiy 
nuqtalar belgilab olinadi. Bitta 
rezinka belga gorizontal qilib, ik-
kinchisi esa yelkadan tushi riladi. 
Rezinka o‘rniga tasma, chilvir 
ish latsa ham bo‘ladi. O‘lcha na-
yotganda san ti metrli tasmani tort-
may, bo‘ shashtirmay, old to mondan 
tu tash ti riladi. Yelka, yeng, kiyim 
uzunligi o‘ng tomondan o‘lchanadi. 
Aylana o‘lchovlari to‘liq o‘lchanib, gavda o‘lchamining teng yarmi yoziladi. Uzunlik 
o‘lchovlari, yelka kengligi, bilak manjet aylanasi to‘liq yoziladi. Kiyim yelka chokining 
bo‘yin asosi nuqtasiga, qo‘l tanaga ulanadigan joydagi yelka nuqtasiga alohida ahamiyat 
berish kerak. Chunki ko‘p o‘lchamlar shu nuqtadan 
boshlanib, shu nuqtada tugallanadi. Bu nuqtalarning 
o‘rni o‘zgarmas bo‘lsagina kiyim bexato chiqadi.