Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik



Download 33,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/148
Sana23.07.2022
Hajmi33,06 Mb.
#843489
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   148
Bog'liq
5-texnologiya

 prokatlash
deyiladi (59-rasm). Bu usulda tunuka va simlar olinadi.
Agar metall tashqi kuch ta’sirida o‘z shaklini o‘zgartirsa-yu, sin masa, u 
plastik 
metall
deyiladi. Metallning mana shu xossasidan uni tekislashda, bukishda va 
yoyishda keng foydalaniladi.
a) prokatlash jarayoni b) prokatlash sxemasi
59-rasm.
Metallni prokatlash.
Mustahkamlash uchun savollar
1. Mamlakatimizda metall ishlab chiqaradigan korxonalar qachon tashkil 
qilingan?
2. Metallurgiya sanoati deganda nimani tushunasiz?
3. Metall va rudaning bir-biridan farqi bormi?
17-§.
METALL VA UNING QOTISHMALARI. 
QORA VA RANGLI METALLAR
Ikki yoki undan ortiq metallning suyuq holatdagi bir jinsli aralash masi yoki bu 
aralashmadan hosil bo‘lgan mahsulot 
qotish ma
deb ataladi.
Qotishmalarning xossalari sof metallarning xossalaridan yax shi roq bo‘ladi. 
Shuning uchun qotishmalar mashina detallari va umuman, konstruksion materiallar 
uchun aso siy xomashyo hisoblanadi.
Bitta metall bilan metall xususiyatlariga ega bo‘lgan ikki yoki undan ortiq mah-
sulot qorishmasi 
metall qotishma 
deyiladi. Asosiy tarkibi metall, qolgan qismi yarim 
metallardan iborat bo‘lgan qotishmalar ham metall qotishmalar guru higa kiradi.
Barcha metallar 2 ta katta guruhga bo‘linadi (9-shakl): 
1. Qora metallar.
Bu guruhga temir va uning qotishmalari (cho‘yan va po‘lat) 
kiradi.
2. Rangli metallar.
Bu guruhga temir va uning qotishmalaridan boshqa barcha 
Jo‘valar
Zagotovka


51
51
18-§.
METALLARNING TASHQI KO‘RINISHI VA 
O‘ZIGA XOS BELGILARI
Metallar tashqi ko‘rinishi va o‘ziga xos belgilariga kо‘ra bir-biridan farq qiladi 
(10-shakl).
10­shakl
metallar kiradi. Rangli metallar guruhi ham o‘z navbatida 4 ta turga bo‘linadi: og‘ir, 
yengil, qimmatbaho va nodir.
9­shakl
Yaqin kelajakda rangli metallar va ularning qotishmalari ko‘p sohalarda temir 
qotishmalari o‘rnini bosishi lozim. Buning asosiy sababi temir qotishmalarining 30 % 
gacha miqdori korroziya (zang lash) oqibatida yo‘q bo‘lib ketishidir.

Download 33,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish