Texnika xavfsizligi

Statik  elektrdar  himoyalash.  Ma`lumki,  ikkita  har  xil  moddiyni  o`zaro  ishqalinishi, 
xuddi shuningdek suyuqliklar, gazlarni quvurdagi 
 
 
 
 
 
13.9.-rasm. elektr patentsiallarini tenglashtirish: a-metall tur yordamida; b-ikkita 
o`tkazgich yordamida. 
 
  
 
harakati natijasida statik elektr zaryadlarni to`planishi ro`y beradi.  
 
Avtomabillarni  asfal’tda  yurishida  shinalarning  ishqalanish  va  bunda  qum  va 
shag’allarni avtomabillarni metallar qismiga urilishi natijasida uning kuzovidan statik 
elektr  potentsiali  3000  V  ga,  po`lat  quvuridan  benzin  oqishida  3600  V  ga,  uzatish 
 

---

 
113 
tasmasi harakati 15 m/s tezlik bilan harakatlanganda 80000 V gacha etish mumkin. 
 
Statik elektrning fiziologik ta`siri kuchsiz sezilmas yoki qattiq sanchik yoki zarb 
orqali  sezilishi  mumkin.  Uning  bu  kabi  qisqa  vaqtli  ta`siri  qurquvga,  tananing  yoki 
uning  biror  qismini  beixtiyor  birdan  harakatga  kelishiga  va  qator  hollarda 
jarohatlanishiga olib kelishi mumkin.  
 
Statik elektrdan himoyalanish tadbirlari uning zaryadlarini hosil bo`lishini oldini 
olish yoki uni erga o`tkazib yuborishlar hisoblanadi. 
 
Havoning  nisbiy  namligi  70  %  dan  yuqori  bo`lganda  statik  elektr  zaryadlarning 
xavfini  oldini  olinadi.  Neft’  mahsulotlarini  idishga  quyishda  statik  elektr  zaryadini 
oldini  olish  uchun  yonilg’ini  quyish  shlangini  idishning  tubiga  tushirib  quyish  kerak. 
 
Erga  ulash  himoyasi  ham  statik  elektr  zaryadidan  eng  ishonchli  himoya 
hisoblanadi.