Texnika xavfsizligi

5. Korxonalarda mehnatni muhofaza qilish bo`yicha ishlarni  boshqarish 
Mehnatni muhofaza qilishni davlat tomonidan boshqarish O`zbekiston davlati Vazirlar 
Mahkamasi amalga oshiradi (MMQT dagi qonun 5-modda). 
Mehnatni  muhofaza  qilishga  doir  qonunlar  va  boshqa  me`yoriy  hujjatlarga  hamma 
joylarga  rioya  etilishi  ustidan  davlat  nazoratini  bunga  maxsus  vakolat  berilgan, 
O`zbekiston  Davlati  Vazirlar  Mahkamasi  tasdiqlaydigan  nizom  asosida  ishlovchi 
davlat idoralari amalga oshiradilar (MMQT dagi qonun 22-modda). 
Mehnat  xavfsizligini  to`laqonli  ta`minlash  uchun  ishchi  va  xizmatchilarni  mehnatga 
bo`lgan  munosabatlarini  tubdan  o`zgartirish  yo`llarini  izlash  lozimki,  toki  ularning 
mehnatlari  natijalariga  moddiy  ta`sir  ko`rsata  olsin  hamda  mehnat  xavfsizligini 
miqdori  va  sifati  jihatidan  aniqlab,  mehnatdan  olinayotgan  daromadga  moddiy  ta`sir 
miqdorini  aniq  ko`rsatkichlari  kashf  etilgan  taqdirdagina,  ishchi  va  xizmatchilarni 
oylik  hamda  ustama  maoshlarini  aniqlash  jarayonida  ularning  bajargan  ishlarining 
sifati  va  miqdoridan  tashqari,  xavfsizlik  talab  va  qoidalariga  rioya  qilganliklari 
darajasini  raqamlarda  aks  ettirilib,  hisoblash  yo`li  bilan  mehnat  xavfsizligini 
boshqarishni ilg’or usuli yaratiladi. 
Mehnat  xavfsizligini  boshqarishni  tashkilot  bo`yicha  bosh  muhandis,  brigada, 
bo`limlarda  va  tsexlarda  esa  mutassadi  rahbar  xodimlar  amalga  oshiradi.  Uslubiy  va 
tashkiliy  ishlarni  bu  borada  xavfsizlik  muhandisi  olib  boradi.  Mehnat  xavfsizligini 
boshqarish  quyidagi 10 ta shartni to`la bajarilishi bilan amalga oshiriladi: 
-xavfsiz mehnat qilishga o`rgatish  va targ’ibot qilish; 
-uskunalarning xavfsizligini ta`minlash; 
-xavfsiz ish uslubini tanlash; 
-bino va inshootlarni ustivorligini ta`minlash; 
-mehnat sharoitini sog’lomlashtirish; 
-ishchilarni xavfsiz himoya vositalari bilan ta`minlash; 
-eng qulay mehnat sharoiti va dam olish tartibini joriy qilish; 
-kasb kasalligi omillarini nazorat qilish va o`z vaqtida davolanishni tashkil etish; 
-dam olish sharoitlarini yaxshilash; 
-ishchilarni ixtisosiga va malakasiga qarab ishga jalb etish. 
 

---

 
100 
 
 

---

 
101