Texnik tizimlarda axborot texnologiylari

 
 
MathCAD dasturining panellari 
MathCADda formulalar maxsus panellar yordamida kiritiladi. “Mаtemаtikа” paneli 
Vid/Pаneli
instrumentov/Mаtemаticheskаya bo’limlarini tanlash orqali hosil qilinadi. Natijada 
quyidagi 1.2-rasm hosil bo’ladi. 
Undagi mavjud barcha asboblar alohida funksiyalarni bajaruvchi elementlardan tashkil 
topgan. 
Oddiy hisoblash panelini hosil qilish uchun bo’limi faollashtiriladi va elementar oddiy 
funksiyalar hamda muayyan simvollar kiritiluvchi “
Kаlъkulyator
” paneli hosil bo’ladi. 
Kalkulyator oynasidagi funksiyalarni hisoblash uchun kerakli funksiya turi tanlanadi va 
o’zgaruvchi qora marker o’rniga kiritiladi.

- faktorial 
- n-darajali ildiz 
- absolyut qiymat 
- darajaga ko’tarish 
ln( )
- natural logarifm

- yuborish operatori 
Kalkulyator oynasi MathCADning barcha funsiyalarini o’z ichiga olmaydi. Biroq mavjud 
funksiyalar yordamida qolgan barcha murakkab funksiyalar aniqlanishi mumkin. 
Funksiyalar bir o’zgaruvchili yoki ko’p o’zgaruvchili ko’rinishda bo’lishi mumkin. Har 
qanday holatda o’zgaruvchilar funksiya argumenti sifatida ko’rsatiladi va ular funksiya tarkibiga 
matematik ifodalar bilan birga kiritiladi. 
Misol: 
g x
( )
sin x
( )
cos x
( )


f x y

z

(
)
sin x
( )
cos z y
2

 


MathCADda funksiyaning qiymatini hisoblash uchun quyidagi misolni qaraymiz.
gg x y

(
)
sin x cos y
( )

(
)


---

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA JARAYONLARNI MATEMATIK MODELLASHTIRISH 
Agar funksiyaning qiymatlari 
argument sifatida kiritilsa
, va