Texnik tizimlarda axborot texnologiylari

Massivlarni e’lon qilish 
C++ tilida indeks doimo 0 dan boshlanadi va uning eng katta qiymati massiv e’lonidagi 
uzunlikdan bitta kam bo’ladi.
Massivni e’lon qilish: 
  [] = {boshlang’ich qiymatlar}; 
Masalan: 
int m[6] = {1, 4, -5, 7, 3, 0}; 
float a[4]; 
Massiv statik va dinamik bo’lishi mumkin. Statik massivning uzunligi oldindan ma’lum 
bo’lib, u xotirada ma’lum adresdan boshlab ketma-ket joylashadi. Dinamik massivning uzunligi 
dastur bajarilishi davomida aniqlanib, u dinamik xotiradagi ayni oaytda bo’sh bo’lgan adreslarga 
joylashadi.
Massivlarni e’lon qilishning bir necha usuli mavjud: 
1. O’lchami ko’rsatilgan massiv elementlarini to’liq initsializatsiyalash: 
int t[5] = {-5, 10, 0, 4, -3} 
Bunda 5 ta elementdan iborat t nomli butun turdagi massiv e’lon qilinib, uning barcha 
elementlariga boshlang’ich qiymat berildi. 
2. O’lchami ko’rsatilgan massiv elementlarini to’liqmas initsializatsiyalash: 
int k[10] = {3, 1, 4, 4, -3} 
Bunda 10 ta elementdan iborat k nomli butun turdagi massiv e’lon qilinib, uning 
dastlabki 5 ta elementlariga boshlang’ich qiymat berildi. 
3. O’lchami ko’rsatilmagan massiv elementlarini to’liq initsializatsiyalash: 
Int m[] = {4, 11, -2} 
Bu misolda massivning barcha elementlariga boshlang’ich qiymat kiritilgan hisoblanadi 
va kompilyator uning uzunligini qiymatar soniga qarab aniqlab oladi. Agar massiv uzunligi e’lon 
qilinmasa, unga boshlang’ich qiymatlar berilishi shart.

---

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA JARAYONLARNI MATEMATIK MODELLASHTIRISH 
Misollar: 
char ch[4] = {‘a’, ‘b’, ‘d’, ‘f’}; //belgilar massivi 
int butun[6] = {10, 8, 5, 15}; //butun sonlar massivi 
char str[] = “abcd”; //ushbu satr oxirida \0 belgisi bor deb hisoblangani
sababli uning uzunligi 5 ga teng 
Massivning elementlarini kiritish yoki chiqarishning qulay usuli kiritish yoki chiqarish 
amalini takrorlanuvchi jarayon tarkibida amalga oshirishdir. Masalan n ta elementdan tashkil 
topgan massiv elementlarini tasodifiy sonlar bilan to’ldirish va ekranga chiqarish dasturi 
quyidagi ko’rinishda bo’lishi mumkin. 
#include  
#include  
#include  
using namespace std; 
int main () 
{ 
srand(time(NULL)); 
int mas[5]; 
for (int i=0; i<=4; i++) 
mas[i] = rand()%10; 
for (int i=0; i<=4; i++) 
cout<}