Texnik tizimlarda axborot texnologiylari

while takrorlash operatori. 
while takrorlash operatori operator yoki blokni takrorlash sharti yolg’on (false yoki 0) 
bo’lguncha takror bajaradi. U quyidagi sintaksisga ega: 
while () ; 
Agar ifoda rost qiymatli o’zgarmas bo’lsa, takrorlash cheksiz bo’ladi. Xuddi shu kabi 
shart takrorlash boshida rost bo’lib, uning qiymatiga takrorlash tanasida ta’sir qilinmasa ham 
takrorlash cheksiz bo’ladi. 
while operatori shartni oldindan tekshiruvchi takrorlash operatori hisoblanadi. Agar 
takrorlash boshida shart yo’gon bo’lsa, while operator tarkibidagi qismi 
bajarilmasdan chetlab o’tiladi.
Agar shart ifodaning qiymati 0 dan farqli son bo’lsa takrorlash cheksiz amalga oshiriladi. 
1 dan 20 gacha bo’lgan sonlar ko’paytmasini hisoblash 
#include  
using namespace std; 
int main() 
{ 
int p = 1; 
int i=1; 
while (i<=10) 
{ 
p = p * i ; 
i++; 
} 
cout<<“P = “ << p; 
return 0; 
} 
Dastur o’z ishini p va i o’zgaruvchiga 1 qiymat berishdan (int p=1; int i=1;) boshlaydi. 
Keyin while operatoriga kirib, shart tekshiriladi. O’zgaruvchi qiymati (ya’ni 1) 10 kichik 
bo’lgani uchun p ning qiymati i ga ko’paytirilib, p ning yangi qiymati shu ko’paytmaga tenglab 
qo’yiladi. Keyin I ning qiymati bittaga oshiriladi (i++). Yana shart tekshiriladi va x.k. Bu jarayon 
I ning qiymati 11 bo’lguncha bajariladi. Shundan so’ng p ning qiymati chiqariladi. 
do-while takrorlash operatori. 
do-while takrorlash operatori while operatoridan farqli ravishda operator yoki blokni 
kamida bir marta bajarib olib, keyin shartni tekshiradi. U ham takrorlash sharti yolg’on (false 
yoki 0) bo’lguncha operator yoki blokni takror bajaradi. U quyidagi sintaksisga ega: 
do ; while ()
Bu operatordan odatda takrorashni boshlamasdan avval shartni tekshirib bo’maydigan 
holatlarda foydalaniladi. Masalan biror jarayonni davom ettirish yoki to’xtatish haqidagi 
so’rovga javob olish va uni tekshirish zarur bo’lsin. Ko’rinib turibdiki, jarayonni boshlamasdan 
avval bu savolni berishning ma’nosi yo’q.
“N” kiritilmaguncha “Jarayonni to’xtatish (N) so’zini chiqarish 
#include  
using namespace std; 
int main() 
{ 
char javob; 
do 
{ 
cout<<"Jarayonni to'xtatish (N): "; 
cin>>javob; 
} while (javob != 'N'); 

---

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA JARAYONLARNI MATEMATIK MODELLASHTIRISH 
return 0; 
}
Dastur o’z ishini "Jarayonni to'xtatish (N): “ matnini chiqarishdan boshlaydi. Keyin 
foydalanuvchi kiritgan harf javob o’zgaruvchisiga o’zlashtiriladi. Keyin javobning qiymati 
tekshiriladi. Agar uning qiymati “N” ga teng bo’lmasa, jarayon takrorlanadi.