Texnik tizimlarda axborot texnologiylari

Taqqoslash amallari 
C++ tilida qiymatlarni solishtirish uchun taqqoslash amallaridan foydalaniladi.
Nazorat savollari 
Nazorat savollari 
1. Izoh nima? 
2. C++ til alfavitini ayting. 
3. Identifikatorlar haqida gapiring. 
4. Literal va konstanta nima? 
5. C++ tilida qanday o’zgaruvchi turlari mavjud? 
6. Borland C++ Builder ning oynasi necha qismdan iborat ?
7. Object treeview nima vazifani amalga oshiradi ? 
8. Form nima ? 
9. Windowsda ishlaydigan Borland C++ nechanchi yilda yaratilgan? 
10. Borland C++ Builder ning rivojlanishini ketma-ket sanab bering.
11. Yangi loyiha qanday yaratiladi? 
8-ma’ruza 
Mavzu: C++ algoritmik tilining tarmoqlanish operatorlari. 
Reja: 
7.
Mantiqiy amallar va munosabatlar.
8.
Tarmoqlanuvchi dastur tuzilmasi.
9.
Shartli, shartsiz va tanlash operatorlari.
 
Tayanch so‘z va iboralar: 
operator, shart operatori, parametrli shart operatori, if-else, 
true, false, blok, switch 
 
Operator tushunchasi. Shart operatori 
 
Dasturlash tili operatorlari echilayotgan masala algortimini amalga oshirish uchun qo’llaniladi. 
Operatorlar chiziqli va boshqaruv operatorlariga bo’linadi. Ayrim hollarda operatorlar “nuqtali 
vergul” ( “ ; “ ) belgisi bilan tugallanadi va u kompiyator tomonidan alohida operator deb qabul 
qilinadi. Bunday operatorlar ifoda operatorlari deyiladi. Qiymat berish amallari guruhi, hususan, 
qiymat berish operatorlari ifoda operatorlari hisoblanadi: 
i++; --j; k+=I; 
O’zgaruvchilarni e’lon qilish ham operator hisoblanadi va ularga e’lon operatori deyiladi. 
Shart operatori. 

---

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA JARAYONLARNI MATEMATIK MODELLASHTIRISH 
Dastur tuzish jarayonida aksariyat hollarda turli shartlarga mos ravishda qaror qabul qilishga 
to’g’ri keladi. C++ dasturlash tili dasturning alohida bo’laklarining bajarilishini bajarilish 
tartibini boshqarishga imkon beruvchi vositalarning yetarlicha kata majmuasiga ega. Masalan 
dastur bajarilishining biron qadamida qandaydir shartni tekshirish natijasiga ko’ra boshqaruvni 
dastruning u yoki bu bo’lagiga uzatish mumkin. Tarmoqlanishni amalga oshirish uchun shart 
operatorlaridan foydalaniladi 
if operatori. 
if operatori qandaydir shartni rostlikka tekshirish natijasiga ko’ra dasturda tarmoqlanishni 
amalga oshiradi. Uning yozilishi quyidagicha: 
if ()  ; 
Bu yerda  har qanday ifoda bo’lishi mumkin, odatda u teskari taqqoslash amali bo’ladi. 
Agar shart natijasi 0 qiymatidan farqli yoki rost (true) bo’lsa,  yoki blok (operatorlar 
to’plami) bajariladi. Aks holda, ya’ni shart natijasi 0 yoki yolg’on (false) bo’lsa, hech qanday 
amal bajarilmaydi va boshqaruv if operatoridan keyingi operatorga o’tadi (agar u mavjud bo’lsa). 
Ushbu holat 7.1-rasmda ko’rsatilgan.
C++ tilida operatorlar blok (to’plam) shaklida berilishi mumkin.
Blok - “{“ va “}” belgi oralig’iga olingan operatorlar ketma-ketligi bo’lib, u kompilyator 
tomonidan yahlit bir operator deb qabul qilinadi. Blok ichida e’lon operatorlari ham bo’lishi va 
ularda e’lon qilingan o’zgaruvchilar faqat shu blok ichida ko’rinadi. Blokdan keyin “ ; ” belgisi 
qo’yilmasligi mumkin, lekin blok ichidagi har bir ifoda “ ; ” belgisi bilan tugashi shart. 
Quyida if operatoridan foydalanishga misol keltirilgan: 
#include  
int main() 
{ 
int a; 
cin>>a; 
if (a>0) cout<<“a musbat son”; 
}