Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari

Ruler 
(Линейка), 
Regions 
(Регионы) bo’limlarida va matematik asboblari paneli nomida bayroqchalar yo’qligi ayni 
shu vaqtda bu opsiyalar o’chirilganligini bildiradi. 
Sichqoncha ko’rsatkichi bilan belgilangan menyu bo’limlarining vazifasi holatlar 
satrining chap tomonida(MathCad oynasining pastki qismida) paydo bo’ladi. 3-rasmda 
ko’rsatkich 
Symbolic 
bo’limiga yo’naltirilgani uchun, holatlar satrining chap tomonida 
"Show or hide the symbolic keyword toolbar" (Ramziy belgilar panelini ko’rsatish yoki 
yoposh) paydo bo’ladi. Yuqorida joylashgan menyudan tashqari o’xshash vazifalarni sizib 
chiquvchi menyu ham bajaradi(4-rasm). Ular Windowsning boshqa ilovalaridagi kabi 
hujjatning ixtiyoriy qismida sichqoncha o’ng tugmasini bosish orqali paydo bo’ladi. Bu 
holda berilgan menyu tarkibi u chaqirilgan joyga bog’liq bo’ladi. Shuning uchun ular 
kontekst menyu deb ataladi. MathCAD kontekstga qarab, joriy vaqtda qanday amallar 
kerak bo’lishini anglab oladi va menyuga mos buyruqlarni joylashtiradi. Shuning uchun 
yuqoridagi menyuga nisbatan kontekst menyuni ishlatish qulaydir. Kontekst menyuda 
yuqorida joylashgam menyudagi singari qaysi buyruq qayerda joylashganini eslab qolish 
shart 
emas. 
Kontekst 
menyuda 
ham 
menyuosti 
bor.
контекстноетакжеможетиметьподменю 75-rasmda formulada ko’paytirish belgisini 
ko’rinishini o’zgartirish jarayoni keltirilgan. Shuni ta’kidlash lozimki, MathCadda bu ishni 
faqat kontekst menyu orqali bajarish mumkin. 

---

3-rasm. 
Kontekst menyu 
Asboblar paneli ko’p ishlatiladigan buyruqlarni tezda bajarish uchun ishlatiladi. 
Asboblar paneli orqali bajariladigan barcha harakatlarni yuqorida joylashgan menyu 
buyruqlari orqali bajarish mumkin. 75-rasmda menyu qatoridan pastda joylashgan uchta 
asosiy asboblar paneli aks etgam MathCad oynasi tasvirlangan. Panellardagi tugmalar 
bajariladigan vazifalari bo’yicha guruhlarga ajratilga: