Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

11.4. Gastroezofagel reflyuks (GER) 
 
Gastroezofagel  reflyuks  keskinlashuvlar  bilan  funksional  buzilish,  bu  o‘z 
navbatida,  qizilo‘ngach  kasalligiga  aylanadi. 
Garchi,  GER  ilk  bor  Quinke 
tomonidan,  1897-yilda
 
ta’riflangan  bo‘lsa-da,  kasallik  sifatida  pediatr  va  bolalar 
jarrohlariga,  XX  asrning  ikkinchi  yarmida  ma’lum  bo‘ldi.
  1947-yil  ushbu 
patologiya  va  uning  terapiyasi  holatini  (yarim  o‘tirgan  holat)  klassik  ta’rifi,  bu 
kasallikni «xalaziya» termini bilan atagan Neuhauser va Berenberglarga tegishli.  
Anatomik  tuzilmalardan  hosil  bo‘lgan  sfinkterlardan  farqli  o‘laroq,  pastki 
ezofagenal  sfinkter  (PES)  uch  komponentdan  tashkil  topgan  fiziologik  klapanni 
o‘zida namoyon etadi: 
Birinchi  komponent  –  diafragmaning  qizilo‘ngach  teshigi,  aynan  uning  bu 
teshiklarni egadigan mushak to‘plamlari. PES bu – qismining funksiyasi diafragma 
qizilo‘ngach  teshigining  grijasida  yoki  nervologik  buzilishlar  bo‘lganida  buzilishi 
mumkin.  
Klapan  «qurilmaning»  ikkinchi  komponenti  –  qizilo‘ngach  teshigi  grijasida 
kattalashadigan va buning natijasida yopadigan mexanizm kabi ishlamaydigan, Gis 
burchagi  sifatida  ma’lum,  oshqozon  va  qizilo‘ngachning  pastki  bo‘limi  orasidagi 
o‘tkir burchak.  
PESning  uchinchi  va  eng  muhim  komponenti  –  anatomik  umuman  namoyon 
bo‘lmaydigan,  lekin  manometrik  o‘rnatilishi  mumkin  bo‘lgan,  qizilo‘ngachning 
distal bo‘limidagi yuqori bosim hududi.  
Tug‘ilganda  PES  to‘liq  shakllanmagan,  bu  yangi  tug‘ilganlarda  ko‘p 
uchraydigan  qusishlarning  sababi  hisoblanadi.  Hayotning  6-oyida  PESning 
shakllanishi  yakunlanadi,  shu  boisdan,  uning  ancha  katta  yoshlarda  ham  klinik, 
ham  laboratorik  funksiya  buzilish  alomatlari  endi  patologiya  sifatida  ko‘rib 
chiqilishi mumkin.