Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

 
16.13-rasm. Uretral teshik bilan to‘g‘ri ichak atreziyasi. 
 
 
16.14-rasm. Vangenstin-Kakovich-Rays bo‘yicha rentgenogramma. 
 
Birlashgan anomaliyalar: 
1.  Dumg‘aza  va  umurtqa.  Anorektal  anomaliyalar  bilan  birlashgan  nuqsonlar 
orasida  eng  ko‘pi  odatda  bir  yoki  bir  nechta  dumg‘aza  umurtqalari  yo‘qligi 
ko‘rinishida  bo‘ladigan  dumg‘aza  deformatsiyasi  uchraydi.  Bir  umurtqaning 
«tushishi»  odatda  prognoz  munosabatida  alohida  ahamiyatga  ega  bo‘lmaydi,  bu 
vaqtda  ikkitana  ko‘p  umurtqalarning  yo‘qligi  ham  anorektal,  ham  siydik  yopish 
mexanizmlar  funksiyasi  borasida  yomon  prognostic  omil  hisoblanadi.  Afsuski, 
yarimumurtqalar,  asimmetrik  dumg‘aza,  uning  qisqarishi,  orqaga  ketishi  va 
«yarimdumg‘aza» kabi dumg‘azaning boshqa anomaliyalari chastota va ahamiyati 
haqida ma’lumotlar yo‘q. So‘nggi variantda («yarimdumg‘aza»), odatda, anorektal 

---

 
185 
sfinter  funksiyasining  ifodalangan  yetishmovchiligi  kuzatiladi.  Umurtqaning 
«yuqori»  anomaliyalari  anorektal  va  siydik  nazoratiga  ta’siri  borasidagi  roli 
yetarlicha  aniq  bo‘lmagan  ko‘krak-bel  bo‘limida  yarimumurtqalar  bo‘lishida 
ko‘proq ifodalanadi. 
2. Siydik jins anomaliyalari. Anorektal nuqsonlar bilan birlashgan siydik jins 
(SJ)  anomaliyalarning  chastotasi  20  dan  54  %  orasida  variyatsiyalanadi.  Bunday 
katta diapason bemorlarning urologik tekshiriluvi aniqligi va e’tiborliligi borasidagi 
farqlar bilan tushuntiriladi.  
Anorektal  nuqson  qancha  yuqori  lokallashsa,  u  urologik  anomaliyalar  bilan 
shuncha  ko‘p  birlashadi.  Persistlaydigan  kloaka  yoki  rektovezikal  teshigi  bo‘lgan 
bemorlarda  SJ  tizimi  zararlanishi  90  %  holatlarda  uchraydi.  Va  aksincha,  past 
shakllari  bo‘lgan bolalarda  (chot  orasi  teshigi)  birga keladigan  urologik  nuqsonlar 
kuzatuvlarning  10  %ida  uchraydi.  Anorektal  va  SJ  sohalarining  birlashgan 
nuqsonlarida  keskinlashuvlar  katta  chastotasi  va  yuqori  letallik  muhim  sabablari 
qoidaga  ko‘ra,  gidronefroz,  urosepsis  va  buyrak  funksiyalari  pasayishi  fonida 
rivojlanadigan  metabolik  asidoz  hisoblanadi.  Bularning  barchasi  anorektal 
nuqsonlarning  yuqori  shakllari  bo‘lgan  bemorlarni  juda  e’tiborli  urologik 
tekshirilishining  zarurligini  ko‘rsatadi.  Bunda  bu  tekshiruv,  shubhasiz, 
kolostomiyagacha  o‘tkazilishi  kerak.  Rektovaginal  yoki  rektouretral  teshik 
bo‘lganida  ham  urologik  tekshiruv,  shuningdek,  zarur,  lekin  bunday  shoshilinchni 
talab  qilmaydi,  nuqsonning  pat  variantlarida  esa  u  kechiktirilishi  va  keyinchalik 
individual ko‘rsatmalar bo‘yicha qo‘llanilishi mumkin.