Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

 
 
13.7
-rasm. Omfaloseleni antenatal diagnostikasi (transvaginal skanerlash). 
 
Onalarda  α-fetoproteinlarni  miqdorini  aniqlash  diagnostik  testi  ko‘p 
ma’lumot  beradi,  uning  darajasi  omfalotsele  va  gastroshizisda  oshgan  bo‘ladi. 
Omfalotseleda  prognoz,  gastroshizisga  nisbatan,  yomonroq,  lekin  ikkala 
nuqsonda prognoz antenatal tashxislashga va tug‘dirish usuliga kam bog‘liq. 
Davolash.  Antenatal  tashxislash,  qorin  devori  deffekti  bo‘lgan  bolalarni 
tug‘ilishiga  puxta  tayyorlanishga  imkon  beradi.Gastroshizis  tashxisi  antenatal 
qo‘yilganda,  bola  tug‘ilganidan  so‘ng  operatsiya  shoshilinch  ravishda  o‘tkazilishi 
kerak.  Omfalotseleda,  ayniqsa,  kichik  o‘lchamli  bo‘lsa,  bir  tomondan  operatsiya 
shoshilinch  bo‘lishi  kerak,  lekin  gastroshizisdek  shoshilinchiligi  yo‘q,  bola 
operatsiyadan  oldin  puxta  tekshirilishi  kerak.  Gastroshizisda  va  kindik  tizimchasi 
katta  churralarida,  operatsiyadan  oldingi  tayyorgarlik  o‘tkazilishi  shart.  Avval 
oshqozon-ichak  trakti  bo‘shatiladi,  bu  uning  kengayishini  oldini  oladi.  Shu 
maqsadda  oshqozonga  nazogastral  yoki  oral  zond  kiritiladi  va  shu  orqali  yengil 
apiratsiya  o‘tkaziladi.  Bundan  tashqari  bolani  tana  xaroratini  ushlab  turish  va 

---

 
96 
eventaratsiyaga  uchragan qorin  bo‘shligi a’zolarni  himoya  qilish katta  ahamiyatga 
ega. 
Omfalotsele va gastroshizis bilan tug‘ilgan bemorlar radikal operatsiyasida 
qorin  ichi  bosimi  ko‘tariladi.  Qorin  oldi  devorini  juda  kuchli  taranglashishi  va 
diafragmani  baland  ko‘tarilishi,  nafas  olishni  buzulishiga  va  kavak  venani 
siqilishi  natijasida,  yurakka  venoz  qaytishni  buzulishga  olib  keladi.  Radikal 
operatsiyani  xavfsiz  amalga  oshirishni  imkoni  borligiga  ishonch  hosil  qilish 
uchun,  intraoperastion  davrda  intragastral  yoki  magistral  yoki  yuqori  va  pastki 
kavak  vena  sistemasida,  yoki  ikkalasida  ham  bosimni  o‘lchash  kerak.  Operativ 
aralashuvning  usulini  tanlash  klinik  belgilar,  xirurg  va  aneteziologni  birgalikda 
muloxazasiga qarab belgilanadi. 
Gastroshizisda  qorin  oldi  devori  ko‘pincha  etarli  ravishda  yaxshi 
rivojlanganligi  sababli  va  uni  tikish,  katta  omfalotseledek,  katta  qiyinchilik 
tug‘dirmaganligi  sababli,  bu  nuqsonda  birlamchi  radikal  operatsiya  maqsadga 
muvofiq.  Ingichka  va  yo‘g‘on  ichak  operatsiyadan  oldingi  ichakni  yuvish 
yordamida  yoki  intraoperastion  ichakni  luqmasini  oldindan  kengaytirilgan  anus 
orqali  siqib  chiqarish  yordamida  bo‘shatilsa,  radikal  tikish  osonlashadi. 
Birlamchi  radikal  operatsiya,  gastroshizisi  bo‘lgan  ko‘pchilik  bemorlarda 
o‘tkazilishi  mumkin.Ko‘pincha  intraoperastion  hosil  bo‘ladigan  ventilyatsiya 
buzulishlari  yoki  yurakka  venoz  qaytishni  buzulishi  hollari  bundan  istisno 
bo‘ladi.  Radikal  operatsiya  o‘tkazishni  imkoni  bo‘lmagan  bunday  holatlarda, 
kindik  tizimchasi  churralaridagidek,  «silo»  xaltachasini  tikish  qo‘llaniladi. 
Gastroshizisda  qorin  devorini  birlamchi  radikal  plastikasidan  keyin  yashash 
hollari balandroq va operatsiya asoratlari minimal. 
Kichik  va  o‘rta  o‘lchamli  omfalotseleda  asosan  radikal  operatsiya 
o‘tkaziladi  (13.8-rasm).  Churra  qopi  kesiladi,  qorin  bo‘shlig‘ini  reviziyasi  va 
malrotatsiya sindromi korreksiyasi o‘tkaziladi. 

---

 
97