Terrorizmga qarshi kurashda armiyani jamlash. Terroristlarga qarshi operatsiyalarni o‘tkazish



Download 18,9 Kb.
bet2/3
Sana10.07.2021
Hajmi18,9 Kb.
#114322
1   2   3
Bog'liq
Tema 2

4-O‘quv savoli Diniy ekstremizm.

Diniy ekstremizm – «ekstremizm» terminining diniy mazmun kasb etgan keng ma’noli hosilasi, ma’naviy tahdid turlaridan biri bo‘lib, tegishli din vakillarini qat’iy hatti-harakatlarga da’vat etish, muayyan davlatda hukm surayotgan barqarorlikni izdan chiqarib, uning konstitutsion tuzumini qo‘porishga qaratilgan siyosiy faoliyatdir.

Aslida, islom niqobi ostidagi ekstremistik harakatlar tarixiga e’tibor beradigan bo‘lsak, ularning ildizlari Hazrati Ali (r.a.) davrida paydo bo‘lgan «xorijiylar» (arabcha - ajralib chiqqanlar, isyonchilar) diniy-siyosiy oqimi faoliyatiga borib taqalishini ko‘rish mumkin. Xorijiylar o‘zlarini haqiqiy musulmon, saflariga qo‘shilmaganlarni «dindan qaytgan» deb e’lon qilgan holda ularga qarshi murosasiz kurash olib borganlar.

Ekstremizm – lotin tilidan olingan so‘z bo‘lib, «qat’iy g‘oyalarni ilgari surib, keskin choralar ko‘rishga tarafdorlik» ma’nosini anglatadi.

Mazkur termin zamiridagi asl mohiyat ekstremistik tashkilot rahbarlari tomonidan u yoki bu siyosiy masala yuzasidan qat’iy qaror qabul qilinib, keskin choralar ko‘rilishi, boshqacha aytganda, kuch va zo‘ravonlik ishlatilishi, oxir-oqibat muayyan davlat hokimiyatni ag‘darishdan iborat bo‘lgani bois, soha mutaxassislari tomonidan siyosiy terminlar jumlasiga kiritilgan.

Diniy ekstremistik tashkilot bu:


  • jiddiy ierarxiya, ya’ni pog‘onama-pog‘ona bo‘ysunish tizimiga ega, tashkiliy jihatdan uddaburon tuzilgan;

  • faoliyatida maxfiylik (konspiratsiya) elementlari, ya’ni xatti-harakatlari yashirin kechishi kuzatiladigan;

  • a’zolarining ongiga o‘taketgan diniy mutaassiblik g‘oyalari singdirib boriladigan, og‘ir ruhiy va jismoniy mashq usullari qo‘llanilishi oqibatida barkamol rivojlanishlari to‘xtab qolib, ruhiy va jismoniy holatlariga (sifatlariga) putur etishida namoyon bo‘ladigan;

  • guruh tarkibining taraqqiyot sari yetaklaydigan har qanday urf-odat, axloq me’yorlari, mavjud ijtimoiy tuzim, madaniyat, tartib, dinlararo va millatlararo bag‘rikenglik, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga nihoyatda salbiy, murosasiz munosabatda bo‘lish sifatlari tarbiyalanadigan;

  • guruh a’zolarining ongi, xulqi (yurish-turishi) va shaxsiy hayoti ustidan zimdan nazorat olib borilib, ularga eng ichida ruhiy zulm o‘tkazish maqsadida rahnamo yoki rahbariyat tomonidan ichki josuslarni tayinlash amaliyotidan foydalaniladigan;

  • rahnamoga (rahbariyat tarkibiga) ko‘r-ko‘rona itoat qilinadigan;

  • jamiyat «o‘zimiznikilar» va «begonalar»ga ajratilgan tarzda e’tirof etiladigan;

  • guruh a’zolari o‘zlari olib borayotgan faoliyat yagona haq yo‘l ekanligiga qat’iy ishonch hosil qilinadigan, go‘yo din, millat va umuman insoniyatni «qutqazish, uni g‘ayridinlardan xalos etish»dek yuksak vazifa bajarayotgan kabi guruhiy sajda ongi shakllantiriladigan;

  • so‘nggi chora (shahid bo‘lish) va ekstremistik zo‘ravonlik usullarini qo‘llash tarafdori bo‘lgan har qanday diniy yo‘nalishdagi tashkilotdir.

Yuqorida keltirilgan ta’rif har qanday dinga e’tiqod qiladigan ekstremistik guruhlarga nisbatan qo‘llaniladi.

Bundan tashqari, an’anaviy Islom g‘oyalariga mos keltirilib, dinga siyosiy tus berish hamda amaldagi davlat hokimiyatiga diniy ta’sir o‘tkazishga qaratilgan urinishlarni ham qo‘shimcha tavsif sifatida keltirish mumkin.

Xalqaro terrorizm XXI asrda insoniyatga qarshi yo‘nalgan yangi va eng halokatli xavf jumlasiga kiradi. Xalqaro huquqda xalqaro terrorizmga qarshi kurashning yuridik jihatlari etarlicha aks ettirilmagan. Zamonaviy terrorizm tahdidining keskinligi, oldindan bashorat etib bo‘lmasligi mavjud huquqiy me’yorlarni juda uddaburonlik bilan qo‘llashga majbur qilmoqda.


Download 18,9 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish