Termodinamik muvozanatda bo`lmagan tizimlarda ko`chish hodisalari

Holat parametrlari
Moddalar, odatda, quyidagi uchta asosiy holatning bittasida bo’ladi: gaz, suyuqlik va qattiq jism ko’rinishida. Plazma deb ataluvchi ionlangan gazni ba’zan moddaning to’rtinchi holatidan iborat deb hisoblaydilar
Bitta jismni o’zi turli sharoitlarda turli holatlarda bo’lishi mumkinligi muqarrardir. Tekshirilayotgan jism berilgan o’zgarmas sharoitlarda har doim bitta holatdagina bo’ladi, masalan, suv atmosfera bosimi va 200S temperaturada faqat bug’ ko’rinishida bo’ladi.
Tekshirilayotgan modda holatini aniqlash uchun modda holatining holat parametrlari deb yuritiladigan qulay tavsifnomalari kiritiladi. Moddaning xossasi intensiv va ekstensiv bo’lishi mumkin. Tizimdagi modda miqdoriga bog’liq bo’lmagan xossalar intensiv xossalar deb aytiladi (bosim, temperatura va boshqalar).
Temperatura
Eng muhim parametrlardan biri absolyut temperaturadir. Temperatura jismning issiqlik holatini tavsiflaydi. Issiqlikningfaqat ko’proq qizdirilgan jismdan kamroq qizdirilgan jismgagina, ya’ni yuqori temperaturali jismdan past temperaturali jismga o’tishi tajribadan juda yaxshi ma’lum. Shunday qilib, jismlar temperaturasi bu jismlar orasida issiqlikning o’z-o’zidan o’tishi mumkin bo’lgan yo’nalishni aniqlaydi.
Termodinamikaviy jarayon
Ham o’zaro, ham atrofdagi muhit bilan ta’sirlashib turuvchi material jismlar to’plamini termodinamikaviy tizim deb ataymiz, ko’rib chiqilayotgan tizim chegarasidan tashqarida bo’lgan boshqa barcha material jismlarni tashqi muhit deb atash qabul qilingan.

Agar holat parametrlaridan loaqal bittasi o’zgarsa, u holda tizimning holati o’zgaradi, ya’ni tizimda termodinamikaviy, jarayon sodir bo’ladi.

Termodinamika qonunlari

• 
  Termodinamikaning nolinchi qonuni - Uchinchi tizim bilan termal muvozanatdagi ikkita tizim bir-biriga termal muvozanatda.
  
• 
  Termodinamikaning birinchi qonuni - Tizim energiyasining o'zgarishi - bu ish uchun sarflangan quvvatni minus hisobga olgan holda tizimga qo'shilgan energiya miqdori.
  
• 
  Termodinamikaning ikkinchi qonuni - Jarayonning iloji yo'q, chunki uning yagona natijasi issiqlikni salqin jismdan issiqqa o'tkazish.
  
• 
  Termodinamikaning uchinchi qonuni - Cheklangan bir qator operatsiyalarda biron bir tizimni mutlaq nolgacha kamaytirish mumkin emas. Bu degani, mukammal samarali issiqlik dvigatelini yaratib bo'lmaydi.
  

Xulosa:
Quyidagi mustaqil ish davomida shunday xulosaga kelish mumkinki: Gaz molekulalarining tartibsiz harakati ularning uzluksiz ravishda aralashib turishiga sabab bo’ladi, shuning uchun bir-biriga tegib turuvchi turli xil ikki gaz bir-birining ichiga kirib ketadi ya’ni diffuziyalanadi. Shuningdek gazlardagi ichki ishqalanish va issiqlik o’tkazuvchanlik hodisalari gaz molekulalarining bir joydan ikkinchi ko’chishi tufayli sodir bo’ladi. Molekulalarning harakati bilan bog`liq bo’lgan bu hodisalar ko’chish hodisalari deyiladi. Ma’lumki molekulyar kinetik nazariya jismlarning termodinamik muvozanat holatlarinigina emas, balki chekli tezliklar bilan o’tadigan jarayonlarni ham o’rgatadi. Molekulyar-kinetik nazariyaning moddaning muvozanat holatidagi xossalarini o’rganadigan qismi statistik termodinamika yoki statistik mexanika deb ataladi. Muvozanat buzilganda yuz beradigan jarayonlarni o’rganadigan fizikani bo`limi fizikaviy kinetika deyiladi deb xulosa qilish mumkin!
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Савельев И. В. Курс физики. М.: КноРус, 2009, т. 1 

2. Савельев И. В. Курс физики. М.: КноРус, 2009, т. 2 

„Shock formation in a negative ion plasma“. Department of
Physics and Astronomy, 1998.. 20-Noyabr 2011-yilda
qaraldi.
3. Sturrock, Peter A. Plasma Physics: An
Introduction to the Theory of Astrophysical, Geophysical &
Laboratory Plasmas.. Cambridge University Press,
1994.. ISBN 0-521-44810-7.
↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
http://hozir.org