Термиз давлат университетиПедагогика факультети “Мусиқий таълим” кафедраси ўқитувчиси 1970 йил 13 сентябрда туғилган миллати ўзбек Мелиқулов Баҳодир Ибрагимовичга

Тамарахоним. 
Тамарахоним аслида арман фарзанди, Боку ишчиси 
Артём Петросев - унинг отаси бўлиб, 1905 йилги инқилобдан сўнг 
Туркистонга сургун қилинган ва Фарғона музофотининг Горчаково 
станциясига келиб ишчи бўлиб ишлаган. 
 
Тамарахоним шу ерда Марғилоннинг Горчаково темир йўл бекати 
ёнидаги “Пичоқчи” маҳалласида дунёга келган. Оилада ў қиз бўлиб, 
уларнинг учтаси Тамарахоним, Гавҳархоним, Лизахонимлар санъаткор бўлиб 
етишдилар. Барчалари халқ артисти унвонига сазовор бўлдилар. 
Тамарахонимни ва сингилларини дастлаб саҳнага олиб чиққан устоз 
Юсуфжон Қизиқ Шакаржонов бўлди. 13 ёшли Тамарахон бошига паранжини 

---

31 
ёпиниб, сингилларини етаклаб ҳовлима-ховли ёвуз кучлардан ўзини яшириб, 
тандирчилар маҳалласидаги Юсуфжон қизиқ ҳовлисига келиб, лапар, қўшиқ 
ва рақслар ўрганиб кетарди. Устоз Тамарахонга ўзбек лапар яллаларини 
рақсга туширтириб ўргатарди. 1926 йилда Марғилонда ташкил этилган ўзбек 
давлат этнографик ансамблига жалб қилиниб, у ерда Муҳиддин Қори Ёқубов, 
Уста Олим Комилов, Тўхтасин Жалилов сингари устозлардан таҳлим олди. 
Сўнгра умр йўлдоши Муҳиддин Қори Ёқубов билан Москвада ўқиди. Улар 
бирга дуэтлар ижро этардилар. 1925 йилда Парижда жаҳон фестивалида 
қатнашдилар. Сўнгра жахон бўйлаб Тамарахонимнинг гастрол концертлари 
бошланди. У 60 дан ортиқ давлатларда бўлди. 70 дан ортиқ тилда қўшиқ 
куйлаб, рақсга тушди. Тамарахоним лапар жанрига асос солган раққосадир. 
Бу жанрда лапар ижроси рақс билан уйғунлашиб ажойиб бир жозиба бахш 
этади. 1935 йилда Лондонда 1 халқаро фестивалнинг олтин медалига сазовор 
бўлди. Бу медални Англия қироличасининг қўлидан олиш бахтига муяссар 
бўлди. Иккинчи жахон уруши йилларида фронтчи санъаткорлар труппасида 
маданий хизмат қилади, капитан ҳарбий унвонига сазовор бўлади. 
Тамарахоним филармониялар қошида бир неча ашула ва рақс ансамблларини 
тузди ва умрининг сўнги нафасигача ижод қилди. 90 ёшида Тошкентда вафот 
этди. Унга «Ўзбекистон халқ артисти» фахрий унвони, орден ва медаллар 
берилган. 2001 йилда Президентимизнинг фармони билан «Буюк хизматлари 
учун» ордени билан мукофотланди. Тошкент шаҳрида унинг уй музейи 
ишлаб турибди. Бу музейга турли миллат рақсларига мансуб костюмлар, 
шахсий буюмлар, турли йиллардаги афиша ва расмлар қўйилган бўлиб, 
халқнинг зиёратгоҳига айланган.