Термиз давлат университети ҳузуридаги илмий даража берувчи рhD

Тадқиқот натижаларининг ишончлилиги 
тадқиқотнинг хулосалари 
ва 
тавсияларининг
 
асосланганлиги, 
олинган 
моддаларни 
идентификациялашда 
замонавий 
физик-кимёвий 
(ИҚ-спектроскопик 
(IRTracer-100), сканерловчи электрон микроскопия, элемент таҳлили, ДТГА, 
ДСК) таҳлил натижалари тажриба-саноат қурилмаларида синовдан ўтганлиги 
ва уларнинг далолатномалари билан тасдиқланган. 
Тадқиқот натижаларининг илмий ва амалий аҳамияти. 
Тадқиқот 
натижаларининг илмий аҳамияти маҳаллий хомашёлар асосида целлюлоза 
карбамати синтез қилинганлиги, катализаторсиз усулда қамиш поясидан 
олинган целлюлоза асосида карбамид билан ўзаро таъсир реакцияларининг 
ўрганилганлиги, шунингдек, синтез қилинган целлюлоза карбаматининг 

---

9 
тузилиши, хусусиятларини аниқлаш ва ишлаб чиқариш технологиясининг 
илмий асоси яратилганлиги билан изоҳланади. 
Тадқиқот натижаларининг амалий аҳамияти шундан иборатки, 
целлюлозани карбамид билан модификация қилиш натижасида импорт 
ўрнини босувчи янги биопарчаланувчи полимер плёнкалар олишда, 
биопарчаланувчи полимер плёнкаларнинг физик-механик ва физик-кимёвий 
хоссаларини мукаммал ўрганишда, саноат ва қишлоқ хўжалигида атроф-
муҳитга кам зарар келтирувчи биорпачаланувчи плёнкаларнинг олиниши ва 
қўлланилишида хизмат қилади.
Тадқиқот 
натижаларининг 
жорий 
қилиниши. 
Маҳаллий 
хомашёлардан целлюлоза карбамат олиш технологиясини ишлаб чиқиш 
бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
синтез қилинган целлюлоза карбаматни юқори босимли полиэтиленга 
қўшиб биопарчаланувчи плёнка олиш усули “Nova Pharm” МЧЖ 
Ўзбекистон-Хиндистон қўшма корхонасида биопарчаланувчи қадоқлаш 
плёнкалари ишлаб чиқаришда жорий қилинган (“Nova Pharm” МЧЖ 
Ўзбекистон-Хиндистон қўшма корхонасининг 2021 йил 6 майдаги 24/147-сон 
маълумотномаси). Натижада, маҳаллий хомашёлардан олинган целлюлоза 
карбамат асосида арзон ва биопарчаланувчи қадоқлаш плёнкалари ишлаб 
чиқариш имконини берган; 
целлюлоза карбамат асосида олинган биопарчаланувчи плёнкалар 
“Nova Pharm” МЧЖ Ўзбекистон-Хиндистон қўшма корхонасида дори 
моддаларни қадоқлашда жорий этилган (“Nova Pharm” МЧЖ Ўзбекистон-
Хиндистон қўшма корхонасининг 2021 йил 6 майдаги 24/147-сон 
маълумотномаси). Натижада, атроф-муҳитни полимер чиқиндилар билан 
ифлосланишини камайтириш имконини берган.