Termiz davlat universiteti umumiy pedagogika kafedrasi


TARBIYАDA O’QUVCHILARNING YОSHI VA O’ZIGA XOS



Download 1,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/74
Sana10.02.2022
Hajmi1,05 Mb.
#439427
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   74
Bog'liq
pedagogika

TARBIYАDA O’QUVCHILARNING YОSHI VA O’ZIGA XOS 
XUSUSIYaTLARINI HISOBGA OLISH PRINTSIPI 
Bolalar maktabda rivojlanishning turli davrlarini bolalik, o‘smirlik, o‘spirinlik 
pallalarini bosib o‘tadilar. SHu davrlar ichida ular hayot, inson va tabiat, umuman 
atrofimizni o‘rab olgan dunyo haqida aniq bilimlarga ega bo‘ladilar. Ularnig axloqi ham 
o‘zgarib boradi. SHu yillar ichida bolaning axloqiy tuyg‘ulari rivojlanadi, ongi bilan 
xulqi o‘rtasida uyg‘unlik vujudga keladi, xarakteri tarkib topadi, o‘z xulqi va xatti-
harakatlarini ehtiyojga va sharoitga muvofiqlashtirishga intilish odatlari tarbiyalanadi. 
Bolalarning yoshi rivojlanish darajasiga ko‘ra ularga beriladigan tarbiyaning 
mazmuni, pedagogik rahbarlikning xarakteri ham o‘zgarib boradi. Masalan, 
boshlang‘ich sinf o‘quvchilari maktabdagi o‘z asosiy vazifalarini: o‘zini maktabda, 
uyda, ko‘chada qanday tutish qoidalarini bilib oladilar. Bunday odatlar ularga namuna 
ko‘rsatish, tushuntirish yo‘li bilan singdiriladi. 
Bolalarning yoshi ulg‘aygan sari ularga talab ham orta boradi. SHu tufayli o‘rta 
va katta yoshdagi bolalarni tarbiyalashda ularning mustaqilligiga suyanib ish ko‘rish 
yaxshi natija beradi. Tarbiyada bolalarning kuchi va imkoniyatlarini tola ishga solish 
yaxshi, lekin ularning kuchiga ortiqcha baho berib yuborish ham yaramaydi. 
Tarbiya berishda o‘quvchilarning yosh xususiyatlaridan tashqari, har qaysi 
bolaning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish ham katta ahamiyatga ega. 
Bolalarning yoshi, bo‘yi bir xil bo‘lsa-da, ularnig mijozi, fazilatlari, qobiliyat va 
mayllari, qiziqishlari har xil bo‘ladi. Bu farqlar bolalarning xulqida, o‘qish va 
mehnatida aks etadi. 


Bir o‘quvchiga nisbatan muvofiq bo‘lgan tarbiya uslubini boshqa bir o‘quvchiga 
nisbatan qo‘llaganda u kutilgan natijani bermasligi mumkin. Sinfdagi o‘quvchilarning 
ba‘zilariga oddiy tanbehning o‘ziyoq samarali ta‘sir ko‘rsatadi, ammo boshqa 
o‘quvchilarga tanbeh berishning o‘zi kifoya qilmaydi. Ba‘zi bir o‘quvchi ayrim axloqiy 
fazilatlarni tezda uqib oladi va unga amal qiladi, ikkinchisi esa unga amal qilmaydi, 
ayrim bolalar esa bu xil sifatlarni o‘zlariga juda sekinlik bilan singdiradilar. 
Ayrim o‘quvchilar o‘zlarining faolliklari, saranjom-sarishtaligi, intizomliligi, 
fahm-farosati bilan o‘qituvchi va bolalar jamoasining ishonchi va hurmatiga sazovor 
bo‘ladilar, boshqalari esa intizomsizligi, pala-partishligi, betgachoparligi, bema‘ni 
qiliqlari bilan tezda «tanilib» qoladilar. Demak, har bir o‘quvchining qobiliyati, 
qiziqishi, his-tuyg‘ulari, kuchli va zaif jihatlarini aniqlab, tarbiyaviy ishlarda ularni 
hisobga olish tarbiyani to‘g‘ri yoiga qo‘yish imkoniyatini beradi. 

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish