Termiz davlat universiteti topografiya asoslari va kartografiya


 Trigonomertrik niverlirlash



Download 1,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet62/114
Sana16.09.2021
Hajmi1,41 Mb.
#176049
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   114
Bog'liq
topografiya asoslari va kartografiya

4. Trigonomertrik niverlirlash
Yukorida aytganimizderk, Trigonomertrik niverlirlash topografik plan olishda, balandlik farki katta bulgan 
nuktalar: tog, terpa, minora, imoratlar va boshka xil rerlerf shakllarini xamda tur li prerdmertlarning 
balandligini aniklashda kullaniladi. Trigonomertrik niverlirlashning moxiyatini tushunish uchun kuyidagi 
shaklni kurib chikamiz. 
Bu shaklda ABB1 uchburchakning VV1 tomoni,shu uchburchakning.  A   nuktasiga nisbatan V nuktasining     
balandligi  (p)buladi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
      α   
                    A 
 
 
 
 
 
 
     d   
 
 
В 
 
 

 
 

         
        
 


 
56 
 
 
 
U   kuyidagi Trigonomertrik 
 formula bilan aniklanadi:  
h=AB sinα     yoki    h=AB
1
tg 
6y errda AV joydagi A nukta bilan V nukta orasidagi kiya masofa, AV1 shu masofaning gorizontal 
proerktsiyasi, (-joydagi AV chizik bilan shu chizikning A nuktasidan utkazilgan gorizontal terkislik 
(AV1) orasida xosil bulgan kiyalik burchagidir. Joydagi kiya masofa (AV) ni D bilan, shu masofa 
ning gorizontal proerktsiyasi (AV^ni d bilan berlgilasak, formula kuyidagicha buladi: 
h=D sinα   ёки h=d tdα 
bu formulalar Trigonomertrik niverlirlashning asosiy formulalari xisoblanadi. Karta yoki planda 
joydagi masofaning xakikiy uzunligi emas, balki uning gorizontal proerktsiyasi tasvirlanganidan 
plan olishda kuprok hqd td( formuladan foydalaniladi, Bu formuladan ikki nuktaning bir-biriga 
nisbatan past-balandligini aniklash uchun bu ikki nukta orasidagi masofani va kiyalik burchagini 
ulchash kerrakligi kurinib turibdi. Trigonomertrik niverlirlashda masofa pulat lernta yoki 
dalnomerr bilan, kiyalik burchagi esa verrtikal burchaklarni ulchashga moslangan asboblar 
(eklimertr, terodolit-taxeromertr, kiprergerl) bilan ulchanishi mumkin. Trigonomertrik 
niverlirlashda masofa dalnomerr bilan ulchansa, unga taxeromertrik niverlirlash derb ataladi. 

Download 1,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish