Termiz davlat universiteti topografiya asoslari va kartografiya


Kartografik gernerralizatsiyaga ta'sir



Download 1,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet106/114
Sana16.09.2021
Hajmi1,41 Mb.
#176049
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   114
Bog'liq
topografiya asoslari va kartografiya

Kartografik gernerralizatsiyaga ta'sir 
kiluvchi omillar. 
Gernerralizatsiya jaraerni xamma kartalarda bir xil bulmasdan, unga ta'sir 
kiluvchi omillar xam mavjud. Gerograflar bu omillarni bilishi zarur. Bu omillar 
kuyidagilardan iborat: Kartaning masshtabi, maksadi, mazmuni va tasvirlanayotgan 
terrritoriyaning uziga xos gerografik xususiyatlaridir. 
Kartaning masshtabi kartaning masshtabi  gernerralizatsiyada asosiy 
fatorlardan bulib, masshtab maydalashgan sari tasvirlanadigan gerografik 
ob'erktlar saralanib, kamayib boradi. Masshtabning gernerralizatsiyaga  ta'sirini bir 
terrritoriyaning  ikki xil masshtabdagi kartalarini takkoslash bilan yakkol kurish 
mumkin. Masshtab maydalashgan sari tasvirlanadigan tavsilotlar kichrayib, kartani 
ukish kiyinlashadi. Shuning uchun ob'erktlarning eng zarurlari tanlab olininib, 
ikiknchi darajadagi ob'erktlar tushirilib koldiriladi. 
Masalan:  ERr yuzidagi 1 km2 maydon 1:1000 masshtabli kartada   1 m2 , 
1:100000 masshtabda 1 dm2, 1:1000000 masshtabda 1 sm2,  nixoyat 1:1000000 
masshtabli kartada 1mm2 ga terng buladi. 
Mayda masshtabli kartalarda joydagi gerografik tafsilotlarning xammasini 
tasvirlash kiyin, shuning uchun xam eng kerrakli, ya'ni eng asosiy tafsilotlar tanlab 
olinishi zarur buladi.  
M: ukuvchilar atlasidagi1:7.500.000 masshtabdagi Urta Osiyoning tabiiy kartasi 
bilan (140 bert), 1:30.000.000 masshtabli MDX ning tabiiy kartasidagi rerlerfini 
solishtirsak, MDX tabiiy kartasida Pomir, Tyanshan va Kopertdog tizmalari 
kursatilganini kuramiz. 


 
 
 
100 
Urta Osiyo kartasida esa xatto Kirgiziston, Talas Olatovi, Fargona, Turkiston, 
Zarafshon, Oloy, Nurota, Orkaoloy tizmalari berrilgan. Rerlfgina emas, balki 
tabiatning boshka komponerntlari (gidrografiyasi, usimlik, tuprok va x.k) xam 
masshtabga karab saralanib – gernerralizatsiya kilinib berriladi.  

Download 1,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish