Termiz davlat universiteti texnika fakulteti

Bemorni mashinadan chiqarish, ko’tarish va tashish
 
Yo’lda  avtomobil  fojiasi  sodir  bo’lganda,  mashina  ichidagi  shikastlangan  kishiga  birinchi  tibbiy 
yordam  berish uchun, avvalo  uni  mashinadan  ehtiyotkorlik bilan olib chiqish  va  yechintirib, keyin 
yordam berish kerak. Buning uchun shoshmasdan birinchi navbatda mashina ichida odam ko’p bo’lsa, 
ularning hammasini ko’rib, qay biri og’ir shikastlanganligini aniqlab va unga birinchi navbatda tezda 
yordam berish kerak. Tez kelayotgan mashina to’siqqa urilganda ichidagilarning oyoq yoki qo’llari 
mashina  qismlari  orasiga  qisilib  qolishi  mumkin.  Bunday  hollarda  iloji  boricha  bemorga  ozor 
bermasdan  olib  chiqiladi.  Buning  uchun  temir  asboblar,  montirovka,  lom  va  boshqalardan  o’rinli 
foydalanish mumkin. 
SHikastlangan  odamni  mashinadan  olib  chiqishdan  oldin  uning  qaeri  jarohatlangan  yoki 
shikastlanganligini  aniqlash  va  shunga  qarab  yordam  berishni  tashkil  qilish  lozim.  Agar  qon 
tomirlaridan - arteriyadan qon oqayotgan bo’lsa, uni darhol avval barmoq bilan bosib to’xtatib rezina 
jgut qo’yiladi. Qo’l yoki  oyoq qiyshayib qolgan bo’lsa, albatta shu suyak singan bo’ladi. Gavdaning 
qiyshayib  turishi  yoki  shikastlangan  kishini  qiyshayib  yotishi  uning  bexushligini  yoki  miyasi 
jarohatlanganligini  bildiradi.  Bunday  hollarda  bemor  holatini  o’zgartirmasdan  mashinadan  olib 
chiqishga to’g’ri keladi. Bemorni mashinadan olib chiqishdan avval birinchi tibbiy yordamni berish 
uchun tayyorgarlik  ko’rishni unutmaslik  kerak. Qish vaqtida bemorni o’rab-chirmab qo’yish  kerak, 
chunki shikastlangan kishi  sovuqqa chidamsiz bo’ladi.  Bunday hollarda avval  iloji bo’lsa, bemorni 
yaqin o’rtadagi uyga,  yoki avtobusga olib kirib, u yerda unga birinchi tibbiy  yordami ko’rsatiladi. 
Bemorni mashinadan olib chiqishga ikki yoki uch kishi qatnashishi kerak, buning uchun haydovchi 
va yo’lovchilar yordamlashishi zarur.