Termiz davlat universiteti texnika fakulteti

Harakatlanishni boshlash, yo’nalishlarni o’zgartirish 
Haydovchi  harakatlanishni  boshlash,  qayta  tizilish,  burilish  (qayrilib  olish), 
yo’nalishini  o’zgartirish  qv  to’xtashdan  oldin  o’z  xarakati  bilan  boshqa  transport 
vositalariga  havf  solmayotganligiga  va  to’sqinlik  qilmayotganligiga  ishonch  hosil 
kilishi kerak. 
 
Yondosh  hududlardan  yo’lga  chiqayotgan  haydovchi  unda  harakatlanayotgan 
transport  vositalariga  va  piyodalarga,  shuningdek,  undan  chiqishda  o’zining  harakat 
yo’nalishini kesib o’tayotgan piyodalar va velosipedchilarga yo’l berishi kerak. 
 
Haydovchi  qayta  tizilishda  yon  bo’lakda  yo’lakay  harakat  yo’nalishini 
o’zgartirmasdan ketayotgan transport vositalariga yo’l berishi kerak. 
 
Yo’lakay  yo’nalishda  harakatlanayotgan  transport  vositalari  bir  vaqtda  qayta 
tizilayotganda, haydovchi o’ng tomondagi transport vositasiga yo’l berishi kerak. 
 
Aylanma harakat tashkil qilingan chorrahalarga kirish uchun burilishdan boshqa 
barcha  hollarda  haydovchi  o’ngga,  chapga  burilish  yoki  qayrilib  olishdan  oldin  shu 

---

45 
 
yo’nalishda  harakatlanish  uchun  mo’ljallangan qatnov  qismining eng  chetki holatini 
egallashi shart. 
 
Burilishni  shunday  amalga  oshirish  kerakki,  bunda  qatnov  qismining 
kesishmasidan  chiqayotgan  transport  vositasi  qarama  –  qashi  yo’nalishdagi  harakat 
tomoniga o’tib ketmasin. 
 
O’ngga  burilayotgan  transport  vositasi  iloji  boricha  qatnov  qismining  o’ng 
tomoniga yaqinroqda harakatlanishi kerak. 
 
Transport vositasi o’zinig gabarit o’lchamlariga yoki boshqa texnik sabablariga 
ko’ra  Qoidalarning  10.4.  bandi  talablariga  muvofiq,  bajara  olmasa,  yo’l  harakati 
xavfsizligini  tahminlab  va  boshqa  transport  vositalariga  halaqit  bermasdan  undan 
chetga chiqishga yo’l qo’yiladi. 
 
Relssiz transport vositasining haydovchisi yo’lning chorrahadan tashqari joyida 
cha’ga burilishi yoki qayrilib olishda qarama –qarshi  yo’nalishdan kelayotgan trans’ort 
vositalariga va yo’lakay yo’nalishdagi tramvayga yo’l berishlari shart. 
 
CHorrahalardan tashqaridagi qatnov qismining kengligi chetki cha’ vaziyatdan 
qayrilib olish uchun yetarli bo’lmasa,  uni  qatnov qismining  o’ng  chetidan  (yo’lning 
o’ng yoqasidan) amalga oshirish mumkin. Bu holda haydovchi yo’lakay va qarama – 
qarshi yo’nalishdagi transport vositalariga yo’l berishi shart. 
 
transport  vositalarining  harakat  yo’nalishlari  kesishadigan  va  o’tish  navbati 
ushbu  qoidalarda  ko’zda  tutilmagan  hollarda  haydovchi  o’ng  tomondan  yaqinlashib 
kelayotgan transport vositasiga yo’l berishi kerak. 
 
Sekinlashish bo’lagi bo’lgan yo’llarda burilmoqchi bo’layotgan haydovchi o’z 
vaqtida shu bo’lakka o’tishi va tezlikni faqat unda kamaytirishi kerak. 
 
Yo’lga chiqish joyida tezlanish bo’lagi bo’lsa, haydovchi unda harakatlanishi va 
qo’shni bo’lakda harakatlanayotgan transport vositalariga yo’l berishi, so’ngra oqimga 
qo’shilishi kerak. 
 
Quyidagi joylarda qayrilib olish taqiqlanadi: 
 
-piyodalarning o’tish joylarida; 
 
-tonellarda; 
 
-ko’priklar, osma yo’l (estakadalar), osma ko’priklar va ularning ostida 
 
-temir yo’l kesishmalarida; 
 
-yo’lning ko’rinishi biron – bir yo’nalishda 100 metrdan kam bo’lgan joylarda. 
 
Transport  vositasini  orqaga  harakatlantirishda  haydovchi  yo’l  harakati 
xavfsizligini  ta`minlashi  va  boshqa  yo’l  harakati  qatnashchilariga  xalaqit  bermasligi 
shart.  Zarurat  tug’ilganda,  haydovchi  boshqa  shaxslarning  yordamidan  foydalanishi 
mumkin