Termiz davlat universiteti texnika fakulteti

“Nogiron”
  –  birinchi  yoki  ikkinchi  guruh  nogironi  boshqarayotgan  transport 
vositasining old va orqa tomoniga o’rnatiladigan barcha tomonlari 150 millimetrdan 
bo’lgan  va  qora  rangdagi  7.17  yo’l  belgisining  tasviri  tushirilgan  sariq  rangli 
to’rtburchak shaklidagi belgi; 
Mexanik  transport  vositalarini  shatakka  olishda  egiluvchan  ulagichni 
ko’rsatadigan  oghlantiruvchi  qurilmao’lchami  200*200  millimetr  bo’lgan,  diagonali 
bo’yicha ketma- ket joylashgan 50 millimetr qalinlikdagi qizil va oq rangli chiziqlar 
tushirilgan, yorug’lik qaytaradigan yuzali bayroqchalar yoki taxtachalar ko’rinishida 
tayyorlanishi kerak. 
Egiluvchan  ulagichning  har  bir  metriga  bittadan  ogohlantiruvchi  qurilma 
o’rnatiladi. 
Qattiq ulagichli qurilmaning davlat standarti talablariga mos bo’lishi kerak. 
Quyidagi hollarda transport vositalaridan foydalanish tahqiqlanadi: 

---

132 
 
Agar avtomobillar, avtobuslar, avtopoezdlar, tirkamalar, mototsikllar, mopedlar, 
traktorlar va boshqa o’ziyurar mashinalarning texnik holati va jixozlanishi 3- ilovadagi 
transport  vositalaridan  foydalanishni  tahqiqlaydigan  shartlar  ro’yxatining  biron-  bir 
talabiga javob bersa; 
Trolleybus  va  tramvaylarda  tegishli  texnik  foydalanish  qoidalarida  ko’zda 
tutilgan nosozliklardan birortasi bo’lsa; 
Transport  vositalari  davlat  texnika  ko’rigidan  o’tmagan,  shuningdek,  tegishli 
ruxsatsiz qayta jihozlangan bo’lsa; 
Transport  vositalari  davlat  avtomobilg’  nazorati  organlarining  ruxsatisiz 
miltillovchi chiroq mayoqcha va maxsus tovushli ishora bilan jihozlangan, kuzovining 
yon tomoniga YHXB bilan kelishmasdan qiya oq chiziq tortilgan, ko’zda tutilmagan 
joylarga  tegishli  raqam  belgilari  o’rnatilgan,  agregat  va  qismlarining  raqamlari  yoki 
raqam belgilari ko’rinmaydigan, qalbakilashtirilgan, o’zgartirilgan bo’lsa. 
Transport  vositalarining  texnik  holatiga  va  ulardan  foydalanishga    javobgar 
bo’lgan mansabdor va boshqa shaxslarga quyidagilar tahqiqlanadi: 
Texnik  nosozligi  tufayli  foydalanish  tahqiqlangan,  tegishli  ruxsatsiz  qayta  
jihozlangan,  belgilangan  tartibda  ro’yxatdan  o’tkazilmagan  yoki  davlat  texnika 
ko’rigidan o’tkazilmagan transport vositalarini yo’lga chiqarish; 
Yo’l  harakati  xavfsizligiga  tahdid  soladigan  har  qanday  mastlik  (alkogolg’, 
giyohvand  va  boshqalar)  holatida  yoki  sezgirlik  va  ehtiborni  susaytiradigan  dori  – 
darmonlar tahsirida, charchoqlik yoki betoblik holatida, shuningdek,  tegishli toifadagi 
transport  vostialarini  boshqarish  huquqi  bo’lmagan,  belgilangan  muddatda  tibbiy 
ko’rikdan  o’tmagan,  giyohvand  yoki  spirtli  ichimliklarni  surunkali  istemol  qiluvchi 
shaxs sifatida hisobda turgan shaxslarni transport vositasini boshqarishga qo’yish; 
Asfalg’t yoki tsement – beton qoplamali yo’llarga zanjirli traktor va boshqa o’zi 
yurar mexanizmlarni chiqarish. 
Yo’llar,  temir  yo’l  kesishmalari  va  boshqa  yo’l  inshootlarining  holatiga  javobgar 
bo’lgan  mansabdor va boshqa shaxslar: 
Yo’llar, temir yo’l kesishmalari va boshqa yo’l inshootlarini yo’l harakati xavfsizligini 
tahminlaydigan holatda saqlashga; 
Yo’l harakatiga xalaqit beradigan har qanday to’sqinlik vujudga kelsa  ularni o’z vaqtida 
bartaraf etish, yo’lning ayrim qismlarida ulardan foydalanish yo’l harakati xavfsizligiga 
tahdid  soladigan  hollarda  harakatni  cheklash  yoki  taqiqlash  choralarini  qo’rishga 
majburdirlar. 
Yo’llarda tahmirlash ishlarini bajarishga javobgar mansabdor va boshqa shaxslar ishlar 
olib borilayotgan joyda yo’l harakati xavfsizligini tahminlashga majburdilar. Bunday 
joylar,  shuningdek,  yo’ldan  tashqariga  olib  chiqish  imkoniyati  bo’lmagan  ish 
bajarmayotgan yo’l mashinalari, qurilish materiallari, qurilma va shunga o’xshashlar 
tegishli yo’l belgilari, yo’naltiruvchi va to’suvchi moslamalar bilan, sutkaning qorong’i 
vaqtida va yetarlicha ko’rinmaslik sharoitida esa qo’shimcha qizil yoki sariq chiroqli 
ishoralar bilan belgilanishi kerak. 

---

133 
 
Tahmirlash ishlari tugallangandan so’ng yo’llarda transpor vositalari va piyodalarning 
xavfsiz harakatlanishi tahminlangan bo’lishi kerak. 
Amaldagi  qonun  hujjatlarida  ko’zda  tutilgan  hollarda    tegishli  mansabdor  va  boshqa 
shaxslar tomonidan YHXB organlari bilan belgilangan tartibda quyidagilar kelishiladi: 
SHaharlarda  va  avtomobil  yo’llarida  harakatni  tashkil  etishni  loyihalash,  yo’llarni 
harakatni tashkil etuvchi texnik vositalar bilan jihozlash; 
Yo’llarni, yo’l inshootlarini ko’rish, qayta rekonstrktsiya qilish va tahmirlash ishlarini 
loyihalash; 
Yo’llarga  bevosita  yaqinroq  ko’rinishni  cheklovchi  yoki  piyodalar  harakatini 
qiyinlashtiruvchi  kiosklar,  transparantlar,  plakatlar,  reklama  taxtalari  va  shunga 
o’xshashlarnio’rnatish; 
Yo’nalishli transport vositalari yo’nalishlari va bekatlarining joylanishi; 
Yo’llarda ommaviy, sport va boshqa tadbirlarni o’tkazish; 
Transport vositalarini  qayta  jihozlash, ularga  maxsus  yorug’lik va tovush  ishoralarini 
o’rnatish, transport vositalari kuzovining yon tomoniga qiya oq chiziqlar tortish; 
Mazkur Qoidalarning 26.5. bandida keltirilgan transport vositalarining harakatlanishi; 
Boshqarishni o’rgatish ruxsat etilgan yo’llar ro’yxati va chizmasi; 
Yo’llarda transport vositalari va piyodalarning harakatiga xavf tug’diruvchi har qanday 
ishlarni olib borish.