Termiz davlat universiteti Tarix fakulteti 202-guruh talabasi Ro’ziyev Kamol
MAVZU. IX-XII ASRLARDA O'ZBEKISTON MADANIYATI VA SAN'ATI
O'rta Osiyo xalqlarishtng uyg'onish davri madaniyati jaxon xalqlari madaniyati taraqqiyotida «oltin davr» yoki xalqlarimiz madaniyatining «Gultoji» desak mubolag'a bo'lmaydi. Chunki bu davr maadniyati nafaqat O'rta Osiyo balki Sharq va G'arb xalqlarining qadimgi madaniyatini o'zgartirishta bo'lgan qiziqish va extiyoj yuksak yutuqlarning muxim omili bo'lib xizmat qiladi.
Uygonish davrining moxiyati va tushunchasi butun dunyo xalqlari madaniyatini mushtarakligi ularning bir —birlari bilan uzviy bog'lanishini xamda madaniyatning uyg'unlashuv jarayonlarini o'zida ifoda etadi. Uyg'onish davri jaxon xaqlari madaniyati taraqqyotida eng' muxim: bosqichlarddn biri bo'lib kishilik jamiyatining qadimgi madaniyatini qayta o'rnatish evaziga qo'lga qiritalgan yutuq tajriba va bilimlarni o'zida mujjasam etadi.
Uygonish davrining moxiyati va tushunchasi butun dunyo xalqlari madaniyatini mushtarakligi ularning bir —birlari bilan uzviy bog'lanishini xamda madaniyatning uyg'unlashuv jarayonlarini o'zida ifoda etadi. Uyg'onish davri jaxon xaqlari madaniyati taraqqyotida eng' muxim: bosqichlarddn biri bo'lib kishilik jamiyatining qadimgi madaniyatini qayta o'rnatish evaziga qo'lga qiritalgan yutuq tajriba va bilimlarni o'zida mujjasam etadi.
Bu davrning asosiy xususiyatlari kishilarning qadimgi madaniyatiga bo'lgan qiziqishning kuchayishi ishlab chiqarish uslubining yagonaligi til, yozuv, dunyoqarashlar birligi, diniy tasavurlarnint keng tarqalishi va uning ilm soxasida erishilgan yutuqlari jamiyatda inson aql idroki tafakkuri, ijodiy kuchi namuna etib ko'rsatilib inson omili va insonparvarlik g'oyalari ilgari suriladi. Uyg'onish davri zamonaviy fanlarning asoslari paydo bo'lib ularning soxalari aniq namoyon bo'ldi.
Bu davrning asosiy xususiyatlari kishilarning qadimgi madaniyatiga bo'lgan qiziqishning kuchayishi ishlab chiqarish uslubining yagonaligi til, yozuv, dunyoqarashlar birligi, diniy tasavurlarnint keng tarqalishi va uning ilm soxasida erishilgan yutuqlari jamiyatda inson aql idroki tafakkuri, ijodiy kuchi namuna etib ko'rsatilib inson omili va insonparvarlik g'oyalari ilgari suriladi. Uyg'onish davri zamonaviy fanlarning asoslari paydo bo'lib ularning soxalari aniq namoyon bo'ldi.
Shark uyg'onish davri madaniyati taraqqiyotida o'z aksini topdi. Kishilarning ma`naviy va iqtisodiy turmushidagi yuksalish turg'unlanib ketdi. Bu davrda dexqonchilik madaiiyatining yuksak natijada kishilarning moddiy va ma`naviy turmushida muxim o'rin egallaydi. Xunarmandchilikning turli soxalari axolining ichki qatlamlari uchun turmush extiyojiga aylandi. Sharq va G'arb xalqlari orasida iqtisodiy va manaviy aloqalarning mustaxkamlanishida muxim axamiyatga ega bo'lgan. «Buyuk ipak yo'li» va uniig tarmoqlari kuchayib boradi. Mazkur savdo karvon yo'llarining atroflarida uyg'onish davrining shaxar va qishloqlari barpo etildi. Buyuk ipak yo'lining faoliyati bilan o'tra Osiyo qadimgi Sharq va G'arb xalqlari madaniyatidan baxramand bo'ldi.