Termiz davlat universiteti professor A. N. Ro’ziev nomidagi «Geografiya»



Download 2,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet124/171
Sana29.12.2021
Hajmi2,61 Mb.
#81360
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   171
Bog'liq
topografiya asoslari va kartografiya

4. Nuktalar usuli. 
Bu  usuldan  vokera  va  xodisalarning  gerografik    tarkalishini  statistik  ma'lumotlar 
asosida  tasvirlashda  foydalaniladi.  Nuktalar  usulida  mikdor  va  sifat  kursatgichlari 
nuktalar  yordamida  tasvirlanadi.  Nuktalarning  soni,  katta  kichikligi  bilan  mikdor 
kursatkichlari  tasvirlansa,  ularning  rangi  bilan  sifat  kursatkichlarini  tasvirlash 
mumkin. Bir kartada bir xil kattalikdagi va xar xil rangdagi nuktalar yordamida bir 
kancha  vokera  va  xodisalarning  gerografik  tarkalishini  kursatsa  buladi.  Masalan: 
Uzberkistoning chorvachilik kartasida uch xil rangdagi nuktalar bilan, korkul kuylar, 
oddiy  kuylar  va  echkilar  kursatiladi.  Chorva  mollari  sonini  kursatish  uchun  xar  bir 
nukta nercha bosh chorva molini bildirishi berlgilab olinadi. Masalan: xar bersh yuz 
(500)  korakul  kuy  bir  nukta,  yuzta  (100)    oddiy  kuy  va  echki  bir  nukta  derb  kabul 
kilinadi.      Korakul  kuylari  kora  rangli,  oddiy  kuylar  sarik  rangli,  echkilar  esa  kizil 
rangli nuktalar bilan berrilsa buladi. Vokera va xodisalarning gerografik tarkalishini 
tugrirok  kursatish  uchun  satatistik  ma'lumotlar  rayon  doirasida  berrilishi  kerrak. 
Agar oblast, rerspublika yoki mamlakat doirasida berrib, nuktalar terrritoriyada bir 
xil  taksimlansa,  gerografik  tarkalish  tugri  kursatilmagan  buladi.  Nuktalarni 
joylashtirishda  kursatilmokchi  bulgan  prerdmertlarning  xakikiy  tarkalishi  xisobga 
olinishi kerrak. Masalan: derngiz, kullar ustiga chorva mollari tugri kerlib kolmasin 
va  x.k  Nuktalar  bilan  mikdor  kursatgichlari  berrilmay,  fakat  gerografik  tarkalishi 
kursatilishi  xam    mumkin.  Masalan:  MDX  ning  iktisodiy  va  ijtimoiy  gerografiyasi 
kursida (iktisodiy atlasda) gallachilik, terxnika ekinlari va chorvachilik kartalarida xar 
xil  rangdagi  nuktalar  bilan  fakat  gerografik  tarkalish  kursatilgan.  Nuktalar  usuli 
termatik  kartalarni  tuzishda  kup  kullaniladi.  Bu  usuldan  boshka  usullar  bilan  birga 
xam foydalaniladi, bunda kartaning mazmuni boyiydi. Nuktalar usuli kartogramma, 
kartodiogramma,  sifatli  rang  va  areral  usullari  bilan  birga  kullanilishi  mumkin. 
Termatik kartalarda mikdorni kursatish uchun xar xil kattalikdagi nuktalar ishlatiladi. 
Buni axoli kartalarida kuprok uchratish mumkin.  
 

Download 2,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish