Termiz davlat universiteti Pedagogika fakulteti boshlang’ich ta’lim va sport tarbiyaviy ishi ta’lim yo’nalishi 3-bosqich 301-guruh talabasi Baxtiyorova Zarinaning ona tili va adabiyot fanidan tayyorlagan mustaqil ishi Mavzu: Gap kommunikativ aloqa birligi sifatida Reja: - Gap haqida ma’lumot
- Gap aloqa birligi sifatida
- Gapning ifoda maqsadga ko’ra turlari
Bizga ma`lumki , til kishilar orasida eng muhim aloqa vositasi bo‘lib xizmat qiladi . Tilda fikr ifodalash , bayon qilish va anglashda esa gapdan foydalaniladi . Demak , - Bizga ma`lumki , til kishilar orasida eng muhim aloqa vositasi bo‘lib xizmat qiladi . Tilda fikr ifodalash , bayon qilish va anglashda esa gapdan foydalaniladi . Demak ,
gap , avvalo , so‘zlovchi uchun fikr ifodalash , bayon qilish , tinglovchi uchun esa fikr anglash vositasidir . Shuning uchun ham gap muomala vositasining eng kichik birligi deyiladi . Gap biror voqea-hodisa haqidagi xabarni , so‘roqni yoki buyruqni ifodalovchi - Gap biror voqea-hodisa haqidagi xabarni , so‘roqni yoki buyruqni ifodalovchi
- asosiy sintaktik butunlikdir . Gap so‘z birikmasidan kesim va ega yoki faqat kesim bo‘laklarga aloqador grammatik asosga egaligi bilan farq qiladi .
So‘z birikmasi tushuncha, gap fikr ifodalaydi . Grammatik asosda gapning fikriy mundarijasi ifodalanadi . Bu fikriy mundarija fe`l - kesimning mayl va zamon - So‘z birikmasi tushuncha, gap fikr ifodalaydi . Grammatik asosda gapning fikriy mundarijasi ifodalanadi . Bu fikriy mundarija fe`l - kesimning mayl va zamon
- ma`nolari bilan bog‘liq bo‘ladi . Masalan , Bolalar ishlayaptilar . Ozoda rasm chizmoqda gaplari ish-harakatning hozirgi zamonda bo‘layotganidan darak bersa , Bolalar ishladi . Ozoda rasm chizdi gaplari esa ish-harakatning o‘tgan zamonda bo‘lganidan darak beradi . Siz dalaga borasizmi ? Sen hikoyani o‘qidingmi ? gaplari o‘tgan zamonda bo‘lgan ish-harakat haqida so‘roqni bildiradi . Siz she`rni o‘qing .
So’zlovchi o’z oldiga turli maqsadni qo’yadi. Ma’lum voqea hodisa haqida xabar beradi yoki noma’lum bo’lgan biror voqea hodisa haqida ma’lumot olishni istaydi, yoki tinglovchini biror narsani bajarishga undaydi, yoki shu haqida istak bildiradi, yoki turlicha xis-hayajonni bildiradi. - So’zlovchi o’z oldiga turli maqsadni qo’yadi. Ma’lum voqea hodisa haqida xabar beradi yoki noma’lum bo’lgan biror voqea hodisa haqida ma’lumot olishni istaydi, yoki tinglovchini biror narsani bajarishga undaydi, yoki shu haqida istak bildiradi, yoki turlicha xis-hayajonni bildiradi.
Shunga ko’ra gaplar quyidagi turlarga bo’linadi: - Shunga ko’ra gaplar quyidagi turlarga bo’linadi:
- 1. Darak gaplar.
- 2. So’roq gaplar.
- 3. Buyruq gaplar.
- 4. Undov gaplar
- Bularning har-bir tuzilishi jihatidan, ya’ni so’zlarni va gramatik formalarini ishlatishda, so’z tartibida, innivasiyada o’z hususiyatiga ega.
-
Bizga ma`lumki , til kishilar orasida eng muhim aloqa vositasi bo‘lib xizmat qiladi . Tilda fikr ifodalash , bayon qilish va anglashda esa gapdan foydalaniladi . Demak , gap , avvalo , so‘zlovchi uchun fikr ifodalash , bayon qilish , tinglovchi uchun esafikr anglash vositasidir. Shuning uchun ham gap muomala vositasining eng kichik birligi deyiladi . Gap biror voqea-hodisa haqidagi xabarni , so‘roqni yoki buyruqni ifodalovchi - Bizga ma`lumki , til kishilar orasida eng muhim aloqa vositasi bo‘lib xizmat qiladi . Tilda fikr ifodalash , bayon qilish va anglashda esa gapdan foydalaniladi . Demak , gap , avvalo , so‘zlovchi uchun fikr ifodalash , bayon qilish , tinglovchi uchun esafikr anglash vositasidir. Shuning uchun ham gap muomala vositasining eng kichik birligi deyiladi . Gap biror voqea-hodisa haqidagi xabarni , so‘roqni yoki buyruqni ifodalovchi
- asosiy sintaktik butunlikdir . Gap so‘z birikmasidan kesim va ega yoki faqat kesim bo‘laklarga aloqador grammatik asosga egaligi bilan farq qiladi .
E’tiboringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |