Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari

Ilova 
(ma’lumot beradigan) 
Axborot miqdori birliklari
A. 1 - jadval 
Birlik 
Izoh 
Nomi 
Belgisi 
Qiymati 
Axborot 
miqdori 
Bit
1) 
bayt
2)3)
bit
V (byte) 
1
1 V = 8 bit 
Ikkili 
sanoq 
tizimidagi 
axborot 
birligi 
(Ikkili 
axborot birligi) 
1)
«Axborot miqdori» atamasi axborotni raqamli qayta ishlash va uzatish 
qurilmalarida, masalan raqamli hisoblash texnikasida (kompyuterlarda) eslab 
qoluvchi qurilmalar hajmini, kompyuter dasturida foydalaniladigan xotira 
miqdorini yozishda qo‘llaniladi. 
2)
MEK 600272 halqaro standartiga muvofiq "bit" va "bayt" birliklari SI 
old qo‘shimchalari bilan qo‘llaniladi.
3)
Tarixan shunday vaziyat mavjudki, bunda "bayt" nomi bilan SI old 
qo‘shimchasi bir muncha noto‘g‘ri foydalanilgan (1000 = 10
3
o‘rniga 1024 = 
2
10
qabul qilingan): 1 Kbyte = 1024 byte, 1 Mbyte = 1024 Kbyte, 1 Gbyte = 
1024 Mbyte va h.k. Bunda 10
3
ko‘paytuvchisini belgilashda foydalaniladigan 
kichik «k» harfidan (farqli Kbyte belgisi katta «K» harfi bilan yoziladi. 
Takrorlash uchun savollar. 
4.
SI birliklar tizimi haqida so‘zlab bering. 
5.
O‘lchash birliklariga qo‘shimchalar deganda nimani tushunasiz? 
6.
O‘lchash birliklarini yozishda nimalarga e’tibor berish lozim? 

---

178 
3-AMALIY. SERTIFIKATLASHTIRISH VA UNGA OID 
ASOSIY TUSHUNCHALAR VA ATAMALAR.
 
Ishdan maqsad:
 
Setrifikatlashtirish bo‘yicha asosiy atamalar va 
tushunchalarning mazmun-mohiyati to’g’risida ko’nikma va malakalarni 
shakillantirish. 
Nazariy ma’lumotlar
Sanoat korxonalarida ishlab chiqilayotgan turli xil mahsulotlar muayyan 
sifat ko‘rsatkichlariga javob berishi kerak. Sifat ko‘rsatkichlari esa ma’lum 
belgilangan talablarga muvofiq /mos/ kelishi lozim. Muvofiqlik o‘z navbatida 
ma’lum standartga yoki boshqa meyoriy hujjatlarga mos kelishini talab etadi. 
Muvofiqlikni setifikatlashtirish mumkin. Xo‘sh, sertifikatlashtirish tushunchasi 
nima?