Termiz davlat universiteti iqtisodiyotva menejment kafedrasi

F₀+F_k-F_ch=F_№

- qoldiq qiymatda:

F₀¹+F_k-F_ch¹-A=F_№¹

bu erda, F₀ va F₁ – asosiy fondlarning yil boshi va oxiridagi to`la boshlang’ich qiymatlari;

F_k va F_ch – kiritilgan va chiqib ketgan asosiy fondlarning to`la boshlang’ich qiymatlari;

F₀¹ va F₁¹ – asosiy fondlarning yil boshi va oxiridagi qoldiq qiymatlari;

F_ch¹ – chiqib ketgan asosiy fondlarning qoldiq qiymati;

A – yillik amortizatsiya ajratmalari.

Asosiy fondlarning balanslaridagi ko`rsatkichlardan foydalanib ularning xolati va takror ishlab chiqarilishi (xarakati) ko`rsatkichlarini hisoblash mumkin.

Asosiy fondlarning xolat ko`rsatkichlarini eskirish va yaroqlilik koeffitsientlari ifodalaydi:

K_esk=F-F¹/F x 100; K_yaroq=F¹/F x 100

K_esk+K_yaroq=100%

Xolat ko`rsatkichlari odatda yil boshiga va oxiriga hisoblanib, ularni taqqoslash asosiy fondlarning xolati qay tarzda o`zgarganligini aniqlashga imkon beradi.

Eskirish koeffitsienti yaroqlilik koeffitsienti bilan uzviy bog’liqdir. eskirish koeffitsienti qancha kichik bo`lsa, yaroqlilik koeffitsienti shuncha katta bo`ladi va aksincha. Agar koeffitsient «1»dan eskirish koeffitsientini ayirib tashlasak, yaroqlilik koeffitsientiga ega bo`lamiz.

Asosiy fondlarning xarakatini yangilash va chiqib ketish koeffitsientlari ifodalaydi:

K_yang=F_yang/F₁ x 100; K_chiq=F_chiq/F₀ x 100

Bu erda, F_yang va F_chiq - yil davomida yangidan kiritilgan va chiqib ketgan asosiy fondlarning to`la boshlang’ich qiymatlari.

Bu ko`rsatkichlar asosiy fondlar balansi ma’lumotlari asosida tuziladi.

Asosiy fondlar to`liq qiymati bo`yicha balansi (mln.so`m):

Yil boshidagi xajmi	Yil davomida kiritiladi		Yil davomida chiqariladi			Yil oxiridagi xajmi
	Jami	SHu jumladan yangi asosiy fondlar