Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti "moliya" kafedrasi

 Buxgalteriya (moliyaviy) hisobotining tarkibi va turlari. 

Hisobotdan  korxona  rahbari,  xo‘jalikni  ichki  boshqarishning  barcha  bo‘limlari  va  tashqi 

foydalanuvchilar  (bank,  soliq,  sug‘urta    tashkilotlari  va  mol  etkazib  beruvchilar,  ta’sischilar, 

investorlar,  aksiyanerlar)  tomonidan  to‘g‘ri  foydalanilishi  uchun  u  quyidagi  asosiy  talablarga 

javob berishi kerak: 

1. Korxona faoliyatini aniq, to‘g‘ri va oddiy qilib aks ettirish. 

2. O‘z vaqtida tuzish va tegishli tashkilotlarga kechik- tirmasdan topshirish. 

3. Hisobot ko‘rsatkichlarining reja ko‘rsatkichlariga moslashganligini aks ettirish va ularni 

taqqoslash. 

Reja  va  hisob  ma’lumotlari  o‘z  iqtisodiy  mazmuni  hamda  hajmiga  ko‘ra  bir  xil  bo‘lishi 

kerak. Bunday taqqoslilikni ta’minlash uchun quyidagi sharoitlar zarur: 

a) o‘tgan davr xronologik davrning mos  kelishi  hisobotda va hisob ma’lumotlari  ma’lum 

bir davrni yoki ma’lum bir vaqtni aks ettirishi lozim; 

b) o‘tgan davr va joriy davr ob’ektlarining bir xil guruhlanishi; 

v) o‘tgan davr va joriy davr hisob guruhlarining bir xil usulda aniqlanishi.; 

d) bahoning bir xilligi. 

4. O‘tgan davr ko‘rsatkichlari bilan hisobot davri ko‘rsatkichlarini taqqoslash. 

Hozirda hisobot shakllari unifikatsiya qilinib, ular soni qisqartildi. Yillik hisobot shakllari 

quyidagilardan iborat: 

1. Korxona balansi (1- shakl). 

2. Moliyaviy natijalar haqida hisobot (2- shakl). 

3. Asosiy vositalar harakati haqida hisobot (3- shak). 

4. Pul mablag‘lari haqida hisobot (4- shakl). 

5. Xususiy kapital haqida hisobot (5- shakl).