Termiz davlat universiteti «iqtisodiyot» fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi

10.2-jadval. O’zbekiston importining tovar tarkibi  

Ko’rsatkichlar 

2000 yil 

2005 yil 

2008 yil 

2009 yil 

Import jami (mln. AQSH doll.) 

2944.5 

4091,3 

9704,0 

9438,3 

Import jami, foizda 

100,0 

100,0 

100,0 

100,0 

SHu jumladan (jamiga nisbatan 

foizda): 

 

 

 

 

Kimyo 

mahsulotlari, 

plastmassa    va  plastmassa 

mahsulotlari 

13,6 

13,6 

11,6 

11,1 

Qora va rangli metallar 

8,6 

10,3 

7,7 

6,3 

Mashina va uskunalar 

35,4 

43,3 

52,4 

56,5 

Oziq-ovqat mahsulotlari 

12,3 

7,0 

8,3 

9,0 

Energiya resurslari 

3,8 

2,5 

4,6 

5,3 

Xizmatlar 

8,5 

10,4 

4,4 

4,4 

Boshqalar 

17,8 

12,9 

11,0 

9,2 

 

 

2. Eksportning tovar va geografik tarkibini  

takomillashtirish. 

Tashqi  savdo  aylanmasi,  xususan  eksportning  geografik  tarkibida  MDH 

mamlakatlarining  ulushi  2009  yil  yakunlariga  ko’ra  33,9  foizni  tashkil  etdi. 2009 

yilda  mamlaktimiz  korxonalari  eksportining  21,0  foizi  Rossiya  Federatsiyasi,  7,2 

foizi Ukraina, 6,2 foizi Qozog’iston hissasiga to’g’ri keldi.   

Uzoq  xorij  davlatlariga  qilingan  eksportning  jami  eksportdagi  ulushi  2008 

yilda 65,8 foizni, 20013 yilda esa 76,7 foizni tashkil etdi. Bu mamlakatlar bo’yicha 

mamlakatimiz  eksportining  difersifikatsiyalashuv  darajasi  nisbatan  chuqurroq 

bo’lib,  2013  yil  ma’lumotlariga  ko’ra  faqat  Xitoy  (9,7%),  Shveytsariya  (7,9%), 

Afg’oniston  (3,3%),  Turkiya  (3,2%),  Eron  (2,7%),  Germaniya  (2,2%),  AQSH 

(1,7%) ning mamlakatimiz eksportidagi ulushi 2 foizdan yuqoridir. 

Respublikamiz  eksporti  va  importining  tovar  va  geografik  tarkibini 

takomillashtirish orqali raqobatbardoshlikni oshirish bir qator vazifalarning amalga 

oshirilishini taqozo etadi. 

Xorijiy  davlatlarda  mamlakatimizda  ishlab  chiqarilayotgan,  yoki  ishlab 

chiqarishni  yo’lga  qo’yish  mumkin  bo’lgan  mahsulotlarga  bo’lgan  talabni 

o’rganish, bunday tovarlar bozorlariga kirib borish va raqobat qilish strategiyasini 

ishlab  chiqish  eksport  qilinayotgan  tovarlar  sonini  va  mamlakatlar  geografiyasini 

kengaytirishga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. 

---

58