Termiz Davlat Universiteti Fizika -matematika fakulteti Fizika talim yõnalishi 203-guruh talabasi Ismatova Mohlaroyimning optika fanidan tayyorlagan kurs ishi

5-rasm. Qutblanish tekisligining magnit maydoni ta’sirida aylanishini kuzatish metodi.

Qutblanish tekisligini burish yo‘nalishiga qarab jismlar 2 turga bo‘linadi. Qutblanish tekisligini magnit maydoni yo‘nalishi bo‘yicha kuzatuvchiga nisbatan o‘ng tomonga buruvchi moddalar o‘naqay aylantiruvchi, ya’ni musbat moddalar deb ataladi. Boshqacha aytganda, agar magnit maydoni kuchlanganligining yo‘nalishi parma nayzasining musbat harakatiga mos kelsa, unga parma bandining aylanish yo‘nalishi musbat aylantiruvchi moddaning qutblanish tekisligini burish yo‘nalishini ko‘rsatadi. Musbat moddalar uchun k koeffitsiyent musbat hisoblanadi. Aksincha, unga qarama qarshi yo‘nalishiga aylantiruvchi moddalar chapaqay aylantiruvchi yoki manfiy modda deb ataladi. Manfiy moddalar tarkibida ham faqat paramagnit atomlar bo‘ladi. Paramagnit moddalarning o‘zlari esa hamma vaqt ham manfiy bo‘lavermaydi. Berilgan moddaning aylantirish yo‘nalishi faqat magnit maydon yo‘nalishi vositasidagina belgilanadi va u, yorug‘likning tarqalishi yo‘nalishiga aslo bog‘liq emas.

2.3 Zeeman va Shtarkeffektlari