Termiz davlat universiteti denov filiali maktabgacha va boshlang

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
DENOV FILIALI
MAKTABGACHA VA BOSHLANG’ICH TA’LIM KAFEDRASI
Tabiatshunoslik va uni o’qitish metodikasi 
O’qituvchi: Xakimov Baxodir 

---

Tabiat bilan tanishtirish metodikasi fanining predmeti, maqsad va 
vazifalari. Tabiat,inson vajamiyat haqida tushucha. 
 Reja
1. Tabiat bilan tanishtirish metodikasi fanining maqsad va vazifalari. 
2.Tabiatni o’rganishda zamonaviy muammolar. 
3. Tabiat haqida tushuncha 
4.Tabiat va insonning o‘zaro ta'siri
 
5. Ekologik madaniyat 

---

Bolalarni har tomonlama tarbiyalashning asosi ulardailmiy dunyoqarashni 
shakllantirishdan iborat. Bu vazifani amalga oshirishda tabiatshunoslikning 
roli katta. Bolalarni tabiat bilan tanishtirishni bog‘cha yoshidan boshlamoq 
kerak.Shunga ko‘ra bolalar bog‘chalarida murg‘ak qalblarga ta’lim-tarbiya 
berayotgan tarbiyachilarning oldilarida eng muhim vazifalaridan biri ham 
bolalarning tabiat go‘zalliklarini ko‘ra bilishi, uni sevishi, tabiatda yuz 
beradigan voqeahodisalar haqida to‘g‘ri tushunchaga ega bo‘lishi, 
qolaversa tabiat yaratgan boyliklardan oqilona foydalanish ruhida
tarbiyalashdan iborat bo‘lmog‘i lozim.O‘quv qo‘llanmada Respublika Xalq 
ta’limi vazirligi tomonidan joriy etilgan bolalar bog‘chalarini tabiat bilan 
tanishtirish dasturi, O‘zbekistonning o‘ziga xos etnik xususiyatlari,
geografik iqlimi, tabiiy xususiyatlari o‘rin olgan hamda amaliyotda 
erishilgan yutuqlar asosida ta’lim-tarbiya haqida nazariy g‘oyalar berilgan.
Qo‘llanma maktabgacha yoshdagi bolalarning har bir yosh bosqichiga xos 
psixofiziologik xususiyatlarini hisobga olgan holda ilk yoshdagi kichik 
guruhdan to maktabgacha tayyorlov guruhi uchun mo‘ljallangan bilim va 
ko‘nikmalar hajmini o‘z ichiga oladi. Bo‘lajak bog‘cha tarbiyachilari 
uchun eng muhimi, ta’limtarbiya tizimini tushunib olish, tabiat bilan 
tanishtirishning shakl, metod va uslublarini, shu bilan birga, bolalarning 
bilim-faoliyatlariga rahbarlik qilishni o‘rganib olishdir. 

---

Bolalarlarga tabiatni o’rgatib borish bilan Tarbiyachi ularni ta'limni 
davom ettirish va amaliy faoliyat uchun zarur bo’lgan bilimni o’quv va 
ko’nikmalar bilan qurollantiribgina qolmay, dunyoqarashi, irodasi, 
xarakterini ham shakllantiradi, aqliy qobiliyatlarini rivojlantiradi. Shunga 
ko’ra tabiatshunoslikni o’qitishning shakl va metodlarini ishlab chiqadi. 
O’qitish jarayoni o’zaro bog’liq bo’gan qismlarni: predmet mazmunini, 
Tarbiyachi va bolalarlar faoliyatini, fanni o’qitishni va ko’nikmalarni 
egallab olishni o’z ichiga oladi. Bolalarni tabiat bilan tanishtirish
metodikasining vazifalari qatoriga o’quv fani sifatida tabiatshunoslik 
mazmunini aniqlash, o’qitishning metod va uslublarini tadqiq etish, zarur 
o’quv jihozlarini tayyorlash kiradi. Tabiat bilan tanishtirish metodikasi 
faqat o’qitish jarayonini ta'riflash va tushuntirish bilan cheklanib qolmay, 
balki qoidalarni ham ishlab chiqadi, Tarbiyachi ularga asoslanib, shu fan 
bo’yicha bolalarni muvaffaqiyatli ravishda o’qitishi mumkin. 

---

Tabiat bilan tanihtirish metodikasi tarbiyachining tayyorlanishidan tortib, 
to o’quv materialini o’zlashtirish natijalarini, jumladan, sinfdagi, uydagi, 
sinfdan va maktabdan tashqari ishlarni hisobga olishgacha barcha o’qitish 
jarayonlarini o’z ichiga oladi. O’qitish amaliyotini har tomonlama 
o’rgatish va natijalarni keyin ijodiy umumlashtirish asosida o’qitishning 
muayyan qonuniyatlari belgilanadi hamda uni yanada yaxshilash bo’yicha 
tadbirlar ishlab chiqiladi. Chunonchi, o’rganilayotgan narsalarni (o’simlik 
va hayvonlarni) bevosita qabul qilish (bu to’g’ri tasavvur hosil bo’lishini 
ta'minlaydi) qonuniyati asosida predmetli o’qitishni qo’llash bo’yicha aniq 
tadbirlar ishlab chiqiladi. 
Shunday qilib,