Termiz davlat universiteti amaliy matematika kafedrasi «Axborot xavfsizligi» fanidan

23-MAVZU: VIRTUAL XIMOYALANGAN TARMOQLAR 
MA’RUZA MASHG’ULOTI REJASI: 
23.1. 
VPN tushunchasi va uning turlari  
23.2. 
 VPN tarmoqlari klassifikatsiyasi 
23.3. 
 VPN tarmoq qurishning asosiy turlari 
Tayanch iboralar: VPN tunneli, IpSec  
Internetning    hamma  yerda  tarqalishidan  manfaat  ko‘rish  maqsadida  tarmoq  xujumlariga 
samarali qarshilik ko‘rsatuvchi va biznesda ochiq tarmoqlardan faol va xavfsiz foydalanishga imkon 
beruvchi virtual xususiy tarmoq VPN yaratish ustida ishlar olib borildi. Natijada 1990 yilning boshida 
virtual  xususiy  tarmoq  VPN  konsepsiyasi  yaratildi.  "Virtual"  iborasi  VPN  atamasiga  ikkita  uzel 
o‘rtasidagi ulanishni vaqtincha deb ko‘rilishini ta’kidlash maqsadida kiritilgan Haqiqattan, bu ulanish 
doimiy, qat’iy bo‘lmay, faqat ochiq tarmoq bo‘yicha trafik o‘tganida mavjud bo‘ladi.  
Axborotni  VPN  tunneli  bo‘yicha  uzatilishi  jarayonidagi  himoyalash  quyidagi  vazifalarni 
bajarishga asoslangan:  
• o‘zaro aloqadagi taraflarni autentifikatsiyalash;  
• uzatiluvchi ma’lumotlarni kriptografik berkitish (shifrlash);  
• etkaziladigan axborotning haqiqiyligini va yaxlitligini tekshirish.