Termiz davlat universiteti amaliy matematika kafedrasi «Axborot xavfsizligi» fanidan

 
 

---

93 
 
20-MAVZU: XAVFSIZLIK MODELLARI 
MA’RUZA MASHG’ULOTI REJASI: 
20.1. Axborot xavfsizligini buzuvchining modeli 
20.2. Xarrison-Ruzzo-Ulmanning diskretsion modeli 
20.3. Bella-LaPadulaning mandatli modeli 
20.4. Xavfsizlikning rolli modeli 
 
  Tayanch  iboralar:    ta’minot,  model,  kategoriya,  g‘oyaviy,  ishonchsiz,  resurs,  buzuvchi, 
diapazon, maqsad, nishon, xavfsizlik modellari. 
 
1. 
Axborot xavfsizligini buzuvchining modeli 
 
         Bo‘lishi  mumkin  bo‘lgan  tahdidlarni  oldini  olish  uchun  nafaqat  operatsion  tizimlarni, 
dasturiy ta’minotni himoyalash va foydalanishni nazorat qilish, balki buzuvchilar turkumini va ular 
foydalanadigan usullarni aniqlash lozim.  
         Sabablar, maqsadlar va usullarga bog‘liq holda axborot xavfsizligini buzuvchilarni to‘rtta 
kategoriyaga ajratish mumkin: 
- sarguzasht qidiruvchilar; 
- g‘oyaviy xakerlar; 
- xakerlar-professionallar; 
     - ishonchsiz xodimlar.