Termiz davlat universiteti amaliy matematika kafedrasi «Axborot xavfsizligi» fanidan


Keng  tarqalgan  shifrlash  algoritmlari.  Axborotni  kriptografik  himoyalash  standartlari,  xesh  funksiya.  AYE



Download 2,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/149
Sana14.01.2022
Hajmi2,88 Mb.
#365811
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   149
Bog'liq
axborot xavfsizligi

 
Keng  tarqalgan  shifrlash  algoritmlari.  Axborotni  kriptografik  himoyalash  standartlari,  xesh 
funksiya. 
AYE
S  [encryption  standard  (AES))]  -  AQShda  ma’lumotlarni  shifrlash  standarti  bo‘lib, 
simmetrik shifrtizimlarda foydalanish uchun qo‘llanadi. Blok o‘lchami 128 bit, kalit uzunligi 128, 
192 yoki 256 bitdan iborat bo‘lgan bazaviy blokli shifrlash algoritmiga asoslagan. 2002-yildan beri 
amalda qo‘llanilmoqda7. 
DES
  [data  encryption  standard]  shifrlash  standarti  Amerika  standart  shifrlash  tizimi  bo‘lib, 
simmetrik  shifrtizimlarda  foydalanish  uchun  mo‘ljallangan.  Dunyoda  shifrlashning  birinchi  ochiq 
rasmiy standarti sifatida 1977-yildan 1997-yilgacha amal qilgan. Blok kattaligi 64 bit, kalit uzunligi 
56 bitga teng bo‘lgan bazaviy blokli shifrlash algoritmi asosida qo‘llanilgan. Shifrlashning 4 rejimi 
va xabarni haqiqiyligini aniqlashtiruvchi kodni shakllantirishning 2 rejimiga ega
7

DES
 -algoritmi qo‘llashining asosiy sohalari: 
kompyuterda ma’lumotlarni saqlash (parol va fayllarni shifrlash); 
xabarlarni  autentifikatsiyalash  (xabar  va  nazorat  guruhiga  ega  bo‘lib,  xabarni  haqiqiyligiga 
ishonch hosil qilish qiyinchilik tug‘dirmaydi); 
elektron to‘lov tizimlarida (ko‘p sonli mijozlar va banklar o‘rtasidagi operatsiyalarda); 
tijorat  xabarlarni  elektron  almashinuvida  (xaridor,  sotuvchi  va  bank  xodimi  o‘rtasida 
                                                           
7
 Shon Harris. ALL IN ONE CISSP. McGraw-Hill. 2013 


32 
 
ma’lumotlar almashinuvida o‘zgartirishlar kiritish va ushlab qolishlardan himoyalangan). 
GOST  28147-89
  shifrlash  standarti  -  Rossiya  shifrlash  standarti  bo‘lib,  simmetrik 
shifrtizimlarda foydalanish uchun mo‘ljallangan. Blok kattaligi 56 bit, kalit uzunligi 256, 512 bitga 
teng bo‘lgan bazaviy blokli shifrlash algoritmiga asoslangan. Shifrlashning 4 rejimiga ega. 
 
 

Download 2,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish