Термиз давлат университети «ахборот технологиялари» кафедраси

Ҳимоянинг техник воситалари – бу техник қурилмалар, комплекслар ёки тизимлар ёрдамида объектни ҳимоялашдир. Техник воситаларнинг афзаллиги кенг кўламдаги масалаларни ҳал этилишда, юқори ишончлиликда, комплекс ривожланган ҳимоя тизимини яратиш имкониятида, рухсатсиз фойдаланишга уринишларга мос муносабат билдиришда ва ҳимоялаш амалларини бажариш усулларидан фойдаланишнинг анъанавийлигида намоён бўлади.
Ниқобловчи белгиларнинг очилиши (демаскировка белгилари) деганда объектнинг бошқа объектлардан бирон-бир тавсифи билан фарқ қиладиган хусусияти тушунилади. Фарқловчи тавсифлар сон ёки сифатда баҳоланиши мумкин. Объектнинг демаскировка белгилари – бу ҳимоя объектига хос хусусият бўлиб, ундан техник разведка объектни топиши ёки аниқлаши ҳамда объект ҳақида керакли малумотларни олиш учун фойдаланилиши мумкин. Ахборотга эгалик демаскировка белгиларини таҳлил этиш орқали амалга оширилади. Демак, бу белгилар ахборотни ўзига хос чиқиб кетиш канали ҳисобланади. Демаскировка белгиларни тарқатувчилар бўлиб тоғридан-тоғри бу белгилар билан боғлиқ бўлган физик майдонлар ҳисобланади.
Объектни топишда техник разведка воситаларининг фаолият кўрсатиш жараёнида объектнинг техник демаскировка белгилари аниқланади ва унинг мавжудлиги ҳақида ҳулоса қилинади.
Демаскировка белгилари қуйидагилар билан фарқ қилади:

• 
  жойлашуви – бошқа объектлар ва атрофдаги предметлар орасида объект жойлашувини аниқлаб берадиган белги;
  
• 
  таркибий кўриниш – объектнинг тузилиши ва тўлалигича кўринишини акс эттирадиган катталикларини (таркиби, сони ва алоҳида объектларнинг жойлашуви, шакли ва геометрик ўлчамлари) аниқловчи белгилар;
  
• 
  фаолияти – объектнинг физик фаолият юритиши орқали уни очиб берувчи белгилар.
  

Техник демаскировка белгиларини икки тоифага бўлиш мумкин:

• 
  тўғридан-тўғри демаскировка белгилари – ҳимоя объектининг фаолияти ва унинг физик майдонлари (электромагнит, акустик, радиацион ва бошқалар) билан боғлиқ бўлган, ҳимоя қилинадиган ахборотга боғлиқ бўлмаган атроф-муҳитнинг физик майдони фонидан фарқ қиладиган белгилар;
  
• 
  билвосита демаскировка белгилари – объектнинг фаолият кўрсатиши натижасида атроф-муҳитдаги ўзгаришлар натижасида юзага келадиган белгилар (фаолиятнинг оптик-визуал белгилари, геометрик ўлчамлар, ёритилганликнинг кескин фарқ қилиниши, ишлаб чиқариш фаолиятидан қолган излар ва ҳоказо).