Tergov jarayonida jinoyatchi shaxsning individual psixologik xususiyatlarini taxlil qilish

1.2 TERGOV JARAYONGA TEGISHLIY CHORA TADBIRLARNI BOSQICHLARI
Dastlabki tergov - sudgacha tergov yoʻli bilan dalil toʻplash. Dastlabki tergov davomida jinoyat va jinoyatchini aniqlash, ishni toʻgʻri hal etish uchun ahamiyatli boʻlgan hamma holatlar boʻyicha dalillar yigʻiladi va tekshiriladi, muayyan shaxsni jinoyatni sodir qilganlikda ayblov masalasi hal etiladi. Dastlabki tergov - bu jinoyat ishini qo'zg'atish bosqichidan keyingi jinoiy jarayonning bosqichidir. Dastlabki tergov organlari sodir etilgan jinoyatning holatlarini aniqlashga majbur: ayblanuvchining shaxsi; uning aybdorlik darajasi; jinoyatning motivi; etkazilgan zarar miqdori; jinoyat sodir etilishiga yordam beradigan sabablar va shartlar va boshqalar. Dastlabki tergovni prokuratura, ichki ishlar organlari va davlat xavfsizlik xizmati tergovchilari olib boradi. Dastlabki tergovni prokurorlar ham olib borishlari mumkin.
Oʻzbekiston Respublikasi JPK 345-moddasi ikkinchi - yettinchi qismlarida nazarda tutilgan jinoyat ishlari bo`yicha dastlabki tergov o`tkazilishi shart: Jinoyat kodeksining 97 - 1031, 108, 116, 141 - 149, 175-moddalarida, 177-moddasi uchinchi va to`rtinchi qismlarida, 180-1811-moddalarida, 184-moddasi uchinchi qismida, 186-moddasi ikkinchi, uchinchi va to`rtinchi qismlarida, 1921 - 19211, 1971, 205 - 212, 215, 218 - 221, 2294, 230, 231-moddalarida, 232-moddasi ikkinchi qismida, 233 - 236, 2411-242, 265-moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha, shuningdek qonunda ko`rsatilgan ayrim toifadagi mansabdor shaxslarning jinoyatlariga doir ishlar bo`yicha dastlabki tergov prokuratura organlarining tergovchilari tomonidan olib boriladi. Jinoyat kodeksining 279 - 302-moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha, shuningdek harbiy xizmatchilar tomonidan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha dastlabki tergov harbiy prokuratura tergovchilari tomonidan olib boriladi. Jinoyat kodeksining 150 - 163, 182, 223, 246-moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha dastlabki tergov davlat xavfsizlik xizmati tergovchilari tomonidan olib boriladi. Jinoyat kodeksining 104-moddasida, 105-moddasi ikkinchi qismida, 106, 107-moddalarida, 110-moddasi ikkinchi qismida, 113-moddasi uchinchi - beshinchi qismlarida, 114-moddasi uchinchi qismida, 117-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 118, 119-moddalarida, 121-moddasi ikkinchi qismida, 124-moddasida, 127-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 1271-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 128-moddasi ikkinchi qismida, 129-moddasi ikkinchi qismida, 131-moddasi uchinchi va to`rtinchi qismlarida, 133-moddasi ikkinchi qismida, 134, 135, 137-moddalarida, 138-moddasi ikkinchi qismida, 164 - 166-moddalarida, 168-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 169-moddasi ikkinchi - to`rtinchi qismlarida, 171-moddasi uchinchi qismida, 173-moddasi uchinchi qismida, 1861-moddasida, 1862-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 193 - 204-moddalarida, 213-moddasi uchinchi va to`rtinchi qismlarida, 214-moddasi uchinchi va to`rtinchi qismlarida, 216, 217, 222-moddalarida, 225-moddasi uchinchi qismida, 226-moddasi ikkinchi qismida, 228-moddasi ikkinchi qismida, 243 - 2443, 2444-moddasi ikkinchi - to`rtinchi qismlarida, 245, 247, 248-moddalarida, 2481-moddasi ikkinchi - to`rtinchi qismlarida, 249, 250-moddalarida, 2501-moddasi ikkinchi - to`rtinchi qismlarida, 251 - 2551-moddalarida, 2552-moddasi ikkinchi - to`rtinchi qismlarida, 256 - 258-moddalarida, 259-moddasi ikkinchi qismida, 260-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 2601-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 262-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 263-moddasida, 2631-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 264-moddasida, 266-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 267-moddasida, 268-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 269-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 270-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 271, 273-moddalarida, 274-moddasi ikkinchi qismida, 275-moddasida, 276-moddasi ikkinchi qismida, 277-moddasi uchinchi qismida, 278-moddasi birinchi va ikkinchi qismlarida, 2787-moddasi ikkinchi qismida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha, shuningdek voyaga yetmaganlar sodir etgan jinoyatlarga doir barcha ishlar bo`yicha dastlabki tergov ichki ishlar organlarining tergovchilari tomonidan olib boriladi. Jinoyat kodeksining 130-moddasi uchinchi qismida, 167-moddasi ikkinchi va uchinchi qismlarida, 176, 178, 1863, 188, 1881, 2441, 2442-moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha dastlabki tergov ishni qo`zg`atgan organ tomonidan olib boriladi. Jinoyat kodeksining 237 - 241-moddalarida nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar bo`yicha dastlabki tergov ushbu ish qo`zg`atilishiga sabab bo`lgan jinoyat qaysi organning tergoviga tegishli bo`lsa, o`sha organ tomonidan olib boriladi. Agar tergovni olib borishda boshqa dastlabki tergov organi tergoviga tegishli yangi jinoyat aniqlansa, ishni yuritayotgan dastlabki tergov organi faqat tegishli prokurorning roziligi bilan tergovni to`liq hajmda tamomlashi mumkin. Agar tergovni olib borishda surishtiruv organiga tegishli bo`lgan va tergov qilinayotgan jinoyat ishi bilan bog`liq bo`lmagan yangi jinoyat aniqlansa, jinoyat ishini ajratish va boshqalarga o`tkazish ushbu Kodeksning 332 va 3812-moddalariga muvofiq amalga oshiriladi. Bunda agar mazkur yangi jinoyat ushbu Kodeks 3812-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan jinoyatlar turkumiga kirsa, ajratilgan jinoyat ishi bo`yicha surishtiruvni amalga oshirish prokuror tomonidan surishtiruvchiga topshiriladi. Turli dastlabki tergov organlari tergoviga tegishli jinoyat ishlari bitta ish yurituviga birlashtirilganda, prokuror tergovni olib borishni og`irroq jinoyat to`g`risidagi jinoyat ishining tergovi qaysi organga tegishli bo`lsa, shu organga, jinoyatlarning xususiyati va ijtimoiy xavflilik darajasi teng bo`lganda esa, jinoyat ishini uzoqroq muddat davomida tergov qilayotgan organga topshiradi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori yoki uning o`rinbosarlari tergovning har tomonlama, to`liq va xolisona olib borilishini ta’minlash maqsadida jinoyat ishini, tergovga tegishlilik qoidalaridan qat’i nazar, quyidagi hollarda asoslantirilgan qarorga binoan bir dastlabki tergov organidan boshqasiga o`tkazishga haqli: 1) agar jinoyat ishining tergovi tegishli bo`lgan organ jinoyatni hisobga olishdan ilgari yashirgan bo`lsa; 2) agar jinoyat ishining tergovi tegishli bo`lgan organning rahbari yoki rahbarning yaqin qarindoshi ish yuzasidan jabrlanuvchi, gumon qilinuvchi yoxud ayblanuvchi, fuqaroviy da’vogar yoki fuqaroviy javobgar deb topilgan bo`lsa; 3) aybsizligi ayon bo`lgan shaxs ayblanuvchi tariqasida jalb etilganda yoki qamoqqa olish yoki uy qamog`i tarzidagi ehtiyot chorasini qo`llash to`g`risida oldindan bila turib qonunga xilof ravishda iltimosnoma qo`zg`atilganda; 4) dastlabki tergovni olib borishda qiynoqqa solish va boshqa shafqatsiz, g`ayriinsoniy yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala turlari qo`llanilganda; 5) tergovning natijalariga va ish bo`yicha qonuniy qaror qabul qilinishiga salbiy ta’sir ko`rsatishi mumkin bo`lgan tarzda ushbu Kodeks talablari buzilganda. Jinoyat qayerda sodir etilgan bo`lsa, jinoyat ishi o`sha tuman (shahar) tergovchisining tergoviga tegishli bo`ladi. Dastlabki tergov, basharti ish holatlarini ancha tez, puxta, to`la, xolisona, har tomonlama tekshirishga yordam bersa, ish qo`zg`atilgan joyda yoki gumon qilinuvchi yoxud ayblanuvchi yoki guvohlarning ko`pchiligi turgan yerda o`tkazilishi ham mumkin. Yuqori turuvchi prokuror yoki yuqori tergov bo`linmasi boshlig`ining farmoyishiga asosan dastlabki tergov hududiy jihatdan tergovga tegishlilik qoidalariga rioya qilinmagan holda olib borilishi ham mumkin.
Dastlabki tergov organlari o'z ichiga oladi. Dastlabki tergov Dastlabki tergovning dastlabki ikki shaklda va dastlabki tergovga bo'linadi; Jinoyatga qarab, uni surishtiruv organlari yoki dastlabki tergov organlari tomonidan amalga oshiriladi, deya xabari, surishtiruv organlari va dastlabki tergov organlari bir xil vazifalar tomonidan amalga oshirilishi bilan birinchi o'ringa qo'yishadi; Agar jinoyat belgilari bo'lsa, ular o'z vakolati doirasida jinoyat ishini boshlashlari shart. Ularni va bitta huquqiy yordamni birlashtiradi: ularning faoliyati va organlari ... Ijtimoiy tarmoqlar bo'yicha ishlash Agar bu ish sahifaning pastki qismida paydo bo'lmasa, shunga o'xshash asarlar ro'yxati mavjud. Siz shuningdek qidirish tugmasidan foydalanishingiz mumkin. Mavzu 16. Tergov oldidan Rossiya Federatsiyasida jinoyat ishini sudda ko'rib chiqish, uning jinoyatchilik faoliyati (jinoiy protsedura) tomonidan jinoyatchilik tadbirlarini tashkil etish uchun 1 komissiya tomonidan amalga oshiriladigan (jinoiy javobgarlikka tortilgan) tomonidan amalga oshirilgan dastlabki tergovidan oldingi dastlabki tergov o'tkaziladi. , uning majburiyatini jinoyat tufayli etkazish va uning majburiyatlari va yangi jinoyatlarning sabablarini bartaraf etish choralari bo'yicha shaxslarni (lar) qidirish va ekspluatatsiya qilish. Bunday deb ataladi, chunki uning aybdorligi bo'yicha barcha xulosalar, prognoz va boshqalarning barchasi yakuniy emas, faqat jinoiy ish sudida oldingi protsesslar. Bu kabi faollik "sudgacha bo'lgan mahsulotlar" kontseptsiyasini, jinoyat to'g'risidagi hisobotni ayblov xulosasi yoki ayblov to'g'risidagi qonunga binoan jinoyatchilikka yoki ayblov to'g'risidagi qonunga binoan jinoyat protsessini belgilab bo'lmaydi sudni sezilarli deb hisoblash uchun sud (5-modda. 5). Xususiy tergov idoralari ayblanuvchini jalb qilish, aybsizlik prezumptsiyasining konstitutsiyaviy printsipiga muvofiq, aybdorlik bilan ayblanib, aybdorlik bilan amalga oshirilayotgan protsessual tadbirlar jinoyat sodir etganlikda ayblanmoqda. Jinoyat protsessining (Tomonlar) ayblovlar (jinoiy ta'qib) yoki 5-moddaning 5-moddasi, 55-moddaning 15-bandi, Jinoyat-protsessual kodeksining 15-bandi. . Qonun chiqaruvchi jinoyat protsessining tergovi (boshqa tashviqot), ayblovni partiyalar tanlovining afzalliklariga nisbatan uzoqlashtirildi, bu davlatda bunday mustaqil hokimiyat - sud deb topiladi - sud, sud, Va nihoyat shaxsning aybini (shaxslar) jinoyat sodir etishda va jazoni chorasini tayinlashga imkon beradi. Bilshikatsiya prezumptsiyasi protsessual qonun bilan kuchga kirgandan keyingina amalga oshirilgan pul mablag'larini isbotlash orqali rad etiladi. Jinoyat ishini hisobga olgan holda sud ayblovlar bo'yicha ayblovlardan tashqari, ayblovlar miqdorini kengaytirishga, qonunni yanada og'ir jinoyat bo'yicha qo'llash huquqiga ega emas. "Sud, - bu san'atning 3-qismida bayon qilingan. Jinoyat protsedurasining 15 ta kodi - jinoiy ish qo'zg'atuvchi organi emas, zaryadning tarafida yoki himoya tomoni oldida chiqmaydi. Sud tomonlarning protsessual majburiyatlari va ularga berilgan huquqlarni amalga oshirish uchun qatl qilish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratadi. Sud to'liq bo'lmagan to'lovlarni to'ldirish huquqidan mahrum bo'lib, jinoyat ishi bo'yicha dalillarni to'plash, uni tergovga yuborish uchun yuborish. Ammo boshidan beri, sud muhokamasida hal qilinishi mumkin emas, masalan, ayblov yoki ayblovning matni Kodeksni buzish bilan tuzilgan (moddaning moddasi) tomonidan tuzilgan Jinoyat kodeksi ayblanuvchini ayblamadi, ushbu hujjatlarning nusxalari ko'rsatilmagan yoki agar odam jinoyatchi sifatida noto'g'ri tan olingan bo'lsa, sudya jinoyat ishini prokurorga (individuallohcha) prokurorga qaytarishi mumkin Jarayon).
Tergovchining ushbu vazifalari uning ta'kidlashi bilan bildirilgan: qiyinchilik va guvohlarni, qurbonlar, ekspertlar, mutaxassislar, mutaxassislar, qonuniy vakillar ayblanmoqda (gumon qilingan); tergov harakatlarini ishlab chiqarish uchun (so'roq, tanaffus, qidiruv, mulk va alb) 1. qonunda belgilangan tartibda hibsga olish va profilaktik choralarni qo'llash; fuqarolik huquqini ta'minlash choralarini ko'radi va mulkni musodara qilish; tergov harakatlarini ishlab chiqarish va unda ishtirok etish to'g'risidagi so'rov organlariga majburiy ko'rsatmalar va ko'rsatmalar berish; "Operatsion festival faoliyati to'g'risida" federal qonun tomonidan vakolatli organlar tomonidan u tomonidan tekshirilgan jinoyat ishlari ishlab chiqarish bo'yicha vakolatlari; Tegishli tergovchilarga o'z hududining hududidan tashqarida tergov harakatlari ishlab chiqarishga o'rgatish. Qonunda tergovchi prokurorning ko'rsatmalariga qo'shilmaslik huquqini, profilaktik choralar yoki boshqa tergov harakatlarini saylash to'g'risidagi petitsiyani o'tkazishdan bosh tortish, tergovchining zaryadini tushirish yoki uni biznes yuritishdan o'chirish uchun (38 CPC). Ushbu maqola (RSFSRning jinoiy protsessidan unumli) tergovchi tomonidan mustaqil ravishda boshqa jinoiy ishlarni mustaqil ravishda ajratish huquqini (san'atning 1 qismi) mustaqil ravishda ajratish huquqini beradi (jinoiy protsessning 15 qismi), jinoyatchi Jinoyat protsessidan olingan ishlar (Art. Jinoyat-protsessual kodeksining 155). Shuningdek, san'atning 3-qismining 3-bandiga muvofiq. Sud qarorini talab qilmaydigan yoki sud qarorini talab qilmaydigan tergov harakatlarini talab qilmaydigan yoki boshqa tergov harakatlarini ishlab chiqarishni talab qiladigan tergov harakatlarini ishlab chiqarish to'g'risida ariza (Rossiya Ichki ishlar vazirligi va boshqalar) tomonidan yuborilishi kerak. prokurorning vakolatli organi yoki xorijiy davlatning mansabdor shaxsining roziligi. Jinoyat ishining murakkabligi yoki uning katta hajmining murakkabligi, dastlabki tergovni ishlab chiqarish alohida qaror tomonidan amalga oshiriladi yoki jinoyat ishi qo'zg'atilganligi to'g'risida qaror qabul qilinishi mumkin (1-qism) 163-modda Jinoyat-protsessual kodeksining 163-moddasi. Tergovchi protsessor mustaqil, uning vakolatlari juda muhimdir. Barcha korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolarning bajarilishi uchun tergovchi tergovchi qarorlari majburiydir. Tergovchini ixtiyoriy kuchlar bilan osib qo'yish (o'z xohishiga rioya qilish huquqi), qonun ushbu lavozimga tayinlangan shaxslarga ma'lum talablarni amalga oshiradi. Tergovchilar Rossiya fuqarolari, odatda oliy huquqiy ma'rifat va ulardagi majburiyatlarini bajara oladigan zarur kasbiy va axloqiy fazilatlarni tayinlashlari mumkin. Ular pozitsiyaga tayinlanganda, olti oygacha sinov muddati (prokuratura organi to'g'risidagi qonunning 40-moddasi) belgilanishi mumkin. Tekshiruv qilingan jinoiy ishlarning mohiyati va mazmuniga qarab, ularning murakkabligi darajasi, malaka darajasi darajasi, har qanday idoraviylik tergovchilarining boshqa sifatli xususiyatlari turli ish o'rinlarini egallaydi: tergovchi, ayniqsa muhimroq tergovchi Xususan, katta ishlarga oid katta tergovchi. Bundan tashqari, tergovchilar katta darajalarga ega (prokuratura), maxsus martabalar (ichki ishlar idoralari) va harbiy unvonlari (Federal xavfsizlik xizmati va harbiy xizmat idorasi). Tekshiruvchilarga tegishli idoralarda, tergov qurilmalariga murojaat qilish bo'yicha tegishli bo'limlar tizimining eng yaxshi tashkiloti uchun (darslikni ko'ring). Harakatlar va tergovchilar qarorlarining qonuniyligini nazorat qilish prokuratura tomonidan amalga oshiriladi. Tergovchi prokurorning unga ma'lum jinoyat ishi bo'yicha yozma ravishda bergan ko'rsatmalarini bajarishga majburdir (san'atning 3 qismida. Jinoyat-protsessual kodeksining 37 qismi). Ammo qonun prokurorning ishni o'zining e'tirozlarining yozma taqdimoti bilan yakuniy prokurorga etkazish uchun prokurorning ko'rsatmalariga kelishmovchilik bilan kelishuv bilan kelishuvni ko'zda tutadi. Dalillarni tekshirgandan so'ng (masalan, ma'lum bir shaxsni ayblanuvchiga, uning ayblovi va hk), tergovchi rozi bo'lmagan yoki uni qabul qilmaganidek, quyi prokurorning ko'rsatmalarini olib tashlash ishni boshqa tergovchiga qo'shimcha ravishda tekshirish. Tergov bo'limlari rahbarlari protsessual nazorat huquqiga ega. Shu maqsadda ular jinoyat ishi to'g'risidagi ko'rsatmalarni tekshirish, tergov yo'nalishi bo'yicha ko'rsatmalarni tekshirish, tergov harakatlari, ayblanuvchiga, ayblanuvchiga saylovlar, ayblanuvchilar singari ayblanayotgan shaxsni jalb qilish jinoyatning malakasi va ayblovlar miqdori bo'yicha oldini olish uchun. Ko'rsatmalar yozma ravishda beriladi va tergovchini ijro etishi shart, ammo ularga shikoyat qilish mumkin, ammo ularni prokurorga murojaat qilish mumkin (39 qism, 4-qismi). Idoraviy boshqarish, tergov bo'linmalarining nazorat va uslubiy bo'limlari tergovchilari tomonidan amalga oshiriladi.