Temir yo‘l avtomatika va telemexanikasining zamonaviy qutblangan relelari. Mundarija

Temir yo‘l avtomatika va telemexanikasining zamonaviy qutblangan relelari.
Mundarija

	Kirish	3
	I bo’lim
1.1.	Rele ximoyasi haqida tushuncha	5
	II bo’lim
2.1.	Qutblangan relelarning turlari	8
2.2.	Bir qutbli ПЛ turidagi rele	9
2.3.	Qurama rele va uning ishlashini vaqt diagrammasi
	Xulosa	15
	Adabiyotlar	16

Kirish

Markazlashgan dispetcherlikda t. y. uchastkasining alohida punktlaridagi strelka va signallarni dispetcherlik xonasidan, poyezdlarning styalar orasidagi harakati esa avtoblokirovka qurilmalari yordamida avtomatik tarzda boshqariladi. Poyezdlarning turgan joyi, yoʻl va svetofor holatlari dispetcherlik postidagi tabloda aks ettiriladi.

Poyezdlar harakatini avtomatik boshqarish inshootlariga avtodispetcher (avtomashinist) va lozim boʻlganda poyezdlar harakat tezligini avtomatik ravishda sekinlashtiruvchi xavfsizlik avtomatikasi kiradi.

Texnikaning rivojlanishi va odamlarning ogir qo`l mehnatidan bo`shashiga qaramasdan ish jarayonlari va mehnat qurollarini boshqarish kengayib va murakkablashib bordi. Ayrim holatlarda esa maxsus qo`shimcha elementlarsiz mexanizatsiyalashgan ishlab chiqarishni boshqarish imkoniyatlari murakkablashdi. Bu esa o’z navbatida avtomatikaning muhimligini va uni rivojlantirish kerakligini isbotladi. Bugungi kunda avtomatika temir yo’l trasnporti alohida fan sifatida o’z yunalishlariga ega. Bu fan avtomatik boshqarish tizimlarining nazariyasi va uning tuzilish tamoyillari bilan shugullanadi. Xozirgi davrda fan- texnika taraqqiyoti shunday ilgari surildiki, mavjud texnika va texnologiyalar ishlab chiqarishni yangi, har taraflama zamon talabiga javob beradigan texnik vositalar bilan ta‘minlash zaruriyati tugildi. Xorijiy mamalakatlardan keltirilayotgan yangi texnika va texnologiyalarni o`zlashtirish esa yuqori bilim va malaka talab etadi. Suv xo`jaligi sohasi bo`yicha yuqori malakali muhandis kadrlar tayyorlashda hozirgi zamonaviy avtomtlashtirilgan texnik vositalarni ishlab chiqish va ularni mazkur sohaga tadbiq eta bilishni tashkil etish muhim o`rin tutadi. «Avtomatika asoslari va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish» fani ushbu vazifani amalga oshirishda muhim omil hisoblanadi.

Har qanday texnologik jarayon aniq fizik kattaliklar bilan tavsiflanadi. Texnologik jarayonning optimal borishini ta’minlash uchun uning ayrim parametrlarini doimiy ushlab turish talab etiladi, ayrimlarini esa m a ’lum bir qonuniyatlar asosida o ‘zgartirishga to ‘g‘ri keladi . Ishlash mobaynida har qanday obyektga turli ichki va tashqi g‘alayonlar ta ‘sir etadi. Bu g ‘alayonlar obyektda texnologik jarayonning borishiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Avtomatik rostlashda eng asosiy vazifalardan biri bu texnologik jarayonning borishini optimal darajada ushlab turishini ta’minlashdan iborat.

Texnologik jarayonlarni avtomatik boshqarish sistemalarining tarkibiga avtomatik rostlash qurilmalaridan tashqari yana texnologik nazorat, himoyalash, blokirovka qilish, ayrim mexanizmlar va rostlash organlarini masofadan boshqarish qurilmalari ham kiradi. Bu sistemalarda texnologik nazorat va masofadan boshqaruv avtomatik rostlash sistemalaridan farqli ravishda berk bo’lgan kanal bo’yicha amalga oshiriladi

1.1.Rele ximoyasi haqida tushuncha

Rele (frans. relayer — almashtirmoq) — biror qurilma yoki jarayonning parametrlari qiymati yoki yoʻnalishi oʻzgarganda ijro etish mexanizmga taʼsir qiladigan avtomatik qurilma. Nazorat qilinadigan parametrlar (bosim, tra, kuchlanish va boshqalar) ga qarab, akustik, vaqt, himoya, mexanik, optik, issiqlik, elektromagnit, oʻlchamlar Relesi va boshqa xillarga boʻlinadi.