Temir-beton konstruksiyalarni tayyorlashda qo’llaniladigan armaturalar, ularning klassifikatsiyasi va fizik-mexanik hossalari

Rasm

Yumshoq po’latlar yuqori plastiklik hususiyatiga ega bo’lib, ularning uzayishi 25% gacha yetib boradi. Bunday po’latlardan tayyorlangan armaturalarning normative qarshiligi Rsn = σy deb qabul qilinadi. Bunday po’lat armaturalarning mustahkamligi asosan quyidagi yo’llar bilan oshiriladi: mexanik va termik ishlov berilib, legirlab hamda qo’shimcha uglerod qo’shib.

Yumshoq po’latlar yuqori plastiklik hususiyatiga ega bo’lib, ularning uzayishi 25% gacha yetib boradi. Bunday po’latlardan tayyorlangan armaturalarning normative qarshiligi Rsn = σy deb qabul qilinadi. Bunday po’lat armaturalarning mustahkamligi asosan quyidagi yo’llar bilan oshiriladi: mexanik va termik ishlov berilib, legirlab hamda qo’shimcha uglerod qo’shib.

Texnik ishlov berishda po’lat t ≤ 8000 C qizdiriladi va moyda tez sovutiladi. Bunday holat toblash deb ataladi. Bundan tashqari po’latlar t ≤ 300…4000 C qizdirib asta-sekin sovutilishi ham mumkin. Bunda po’latning mustahkamligi ortib nisbiy deformatsiyasi kamayadi. Bunday po’latlar uchun shartli oquvchanlik chegarasi deb, σo.ch zo’riqish qabul qilinadi. Bunda qoldiq nisbiy deformatsiya 0,2% tashkil etib, uzilishdagi nisbiy deformatsiya Ɛ =3…4% ni tashkil etadi.

Armaturalarning klassifikatsiyasi va qo’llanilishi

Barcha turdagi po’lat armaturalar quyidagi ko’rsatkichlar bo’yicha klassifikatsiyalanadi:

• Vazifasiga ko’ra: bo’ylama ishchi, ko’ndalang ishchi, bukilgan ishchi, montaj ilgaklari, quyma detallar.
• Tayyorlash texnologiyasiga ko’ra: issiq holda juvalangan armatura sterjenlari, sovuq holda cho’zilgan armatura simlari va po’lat arqonlar (kanat).
• Tashqi sirti bo’yicha: silliq va davriy profilli
• Ko’ndalang kesimi bo’yicha: egiluvchan (similar va armatura sterjenlari) va bikr (prokat fason profillar).
• Qo’llanilishiga ko’ra: oddiy va oldindan zo’riqtirilgan.

Armatura sterjenlari quyidagi sinflarga bo’linadi:

Armatura sterjenlari quyidagi sinflarga bo’linadi:

• A-I, A-II, A-III, A-IV, A-V, A-VI