|
Texnikalıq tayarlıqtıń wazıypası, basqıshları, usılları hám quralları
Texnikalıq tayarlıqtıń tiykarǵı waziypası - oyın texnikasınıń biomexanik nizamlıqların ózlestiriw hám háreket yamasa háreketler kompleksin texnikalıq tárepden maqsetke muwapıq turaqlı hám jetilisken jetilistiriw bolıp tabıladı.
Jańa háreket texnikasın úyreniw, ózlestiriw ámeldegi háreket tájiriybesine tiykarlanadı.
Háreket yamasa háreketler kompleksiniń texnikasın ózlestiriw shuǵıllanatuǵında kúsh, operativlik, shaqqanlıq, shıdamkorlik, mayısqaqlıq sıyaqlı fizikalıq sapalardı jetkilikli dárejede rawajlandırıwdı talap etedi. Bul sapalardı rawajlantıratuǵın shınıǵıwlardı atqarılıwı tártibi hám baǵdarı uyretiletuǵın (ózlestiriletuǵın ) oyın qánigeliginiń texnikasına uyqas bolıwı maqsetke muwapıq bolıp tabıladı.
Háreketler texnikasına úyretiw processinde tómendegi stilistik usınıslarǵa ámel qılıw kerek:
- Birinshiden, málim háreket texnikasın (eger nadurıs uyretilgen bolsa ) qaytaldan úyretiw holiga shek qoyıw maqsetinde úyretiw procesin baslanıwıdayoq tuwrıdan-tuwrı háreket texnikasın eń nátiyjeli nusqasına úyretiw zárúr;
- Ekinshiden, úyretiw processinde teoriyalıq shınıǵıwlarǵa bólek itibar beriliwi zárúr, tokı uyreniwshi uyretilip atırǵan háreket texnikasınıń jırlaw rejimin pikiran tolıq anglasin, yadta jaqsı eslab qalsin hám oylawında tuwrı atqara alsın ;
- Úshinshiden, úyretiw processinde uyreniwshi uyretilip atırǵan háreket texnikasın hár túrlı jaǵdayda, hár túrlı tezlikte, anıq hám maqsetke muwapıq atqarılıw imkaniyatın támiyinleytuǵın jetkilikli rawajlanǵan fizikalıq sapalar tiykarın jaratılıwması shárt. Sebebi uyreniwshi jismonan hálsiz bolsa uyretilip atırǵan háreket texnikası qáteler menen atqarıw etiledi, nátiyje bolmaydı, úyretiw baǵdarın maqsetke muwapıq tárepke burıw múmkinshiligi shegaralanadı, hátte joǵaladı.
Texnikalıq tayarlıqtı ámeliyatqa engiziw úyretiw hám jetilistiriw procesi menen baylanıslı bolıp, óz ishine tómendegi basqıshlardı aladı :
1-basqısh. Háreket texnikası, onı jırlaw tártibi haqqında dáslepki bar túsinik payda etiw hám uyretiluvchini psixik tárepten usı háreket texnikasın ózlestiriwge tayarlaw.
2-basqısh. Háreket texnikasına úyretiw processinde baslanǵısh kónlikpe ilmiy tájriybelerin payda etiw, tárbiyalaw, ózlestiriwdi ólpeń quramalılastırıw.
3-basqısh. Háreket texnikasın tolıq hám jetilisken orınlaw. Artıqsha háreketlerden qutılıw.
4-basqısh. Háreket texnikasın turaqlı, tolıq hám tez orınlaw.
5-basqısh. Háreket texnikasın túrli ózgeriwshen jaǵdaylarda maqsetke muwapıq orınlaw.
6 -basqısh. «Tereńlashtirilgan»- quramalılastırılgan úyretiw hám jetilistiriw procesi.
7-basqısh. Uyretilgen ilmiy tájriybeler texnikasınıń jetiliskenligin támiyinlew, saqlaw hám olardıń atqarıw usılların keńeytiw, bayıtıw hám jetilistiriw.
Texnikalıq tayarlıqtı maqset hám wazıypaların ámeliyatqa engiziw qánigelestirilgen qurallar (shınıǵıwlar ) járdeminde ámelge asıriladı. Tiykarınan «vositalar» keń mániske iye bolıp, olardıń túrleri túrme-túr bolıp tabıladı. Túpkiliklileri, tuwrısıda, yondashtiruvchi shınıǵıwlar, texnikaǵa tiyisli shınıǵıwlar (yamasa tiykarǵı shınıǵıwlar ) hám óz-ara voleybol oyını bolıp esaplanadı. Lekin máseleni muvaffaqqiyatli hám nátiyjeli sheshiw ushın úyretiw hám jetilistiriw processinde tayarlaw shınıǵıwları hám taktikaga tiyisli shınıǵıwlardan paydalanıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Basqasha etip aytqanda, fizikalıq sapalardı rawajlantıratuǵın hám taktikaga tiyisli shınıǵıwlardı texnikaǵa úyretiw processinde qollap barıw, oyın processinde voleybolchiga óz texnikalıq múmkinshiliginen paydalanıw dárejesin asıradı. Sonday eken, texnikalıq tayarlıq fizikalıq hám taktik tayarlıq menen ajıralmas hám bekkem baylanıslı.
Joqarıda belgilengen qurallar málim usıllar tiykarında qollanıladı. Usıllar - bul tárbiyashın úyretiw processinde (texnikalıq tayarlıqta ) beretuǵın shınıǵıwlardı (qurallardı ) qóllaw texnologiyası bolıp tabıladı.
Usıllar shártli túrde 3 túrge bólinedi: túsindiriw, kórgezbeli hám ámeliy.
Texnikalıq tayarlıq processinde shuǵıllanatuǵınlardı jasına, múmkinshiliklerine, úyretiw basqıshına qaray ol yamasa bul usıllardı ústinligi bolıwı múmkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
