Tema office 365, Google docs ámeliy dástúrleri

TEMA

Ахborot sisteması haqqında túsinik. Axborot sistemalarınıń strukturalıq bólimleri

Programmalardıń hár qiylı túrlerı bar bolıp, olardıń hár bırı málım bır jumıstı orınlawǵa arnalǵan. Bıraq insanlarǵa uqsap, EHM ler hám qandayda bır kórsetpelerge ya bolmasa programmalastırıw táminatqa mútaj boladı, sebebı bulsız olardıń jumisın, ishkı hám sırtqı yadlar menen ıslewdı, qosımsha qurilmalarǵa xabar qılıwdı, paydalanıwshılar menen alaqanı hám kompyuter tiykarǵı bólımlerınıń bir tipte islewın táminlew múmkın emes. Bul tártıpsızlıklerdı sheshıw ushın qanday túrdegı programmalar ısletılıwı múmkın dep oylaysız? Kompyuter yadında júda úlken kólemdegı qosımsha orın iyeleytuǵın bul programmalarsız ol menen qolaylı ıslewdı ámelge asırıw múmkın ba yamasa múmkın emespa? Egerde usınday túrdegı programmalar bar bolmasa kompyuter menen alaqa qanday túrde ózgeredı? Bunday túrdegı programmalardı qanday tiykargı gruppalarǵa ajratqan bolar edıńiz?
Kompyuterden paydalanıw qolaylıqların asirıwǵa , onı isletıwdı jeńılletıwge hám paydalaniwshılar programmalarin tayarlawdı asanlastirıwǵa qalaylastırılǵan programma asbap kompleksıne programma támiynatı sisteması (PC) dep júritıledı. Kompyuterdıń PC óz ishıne hár qiyli programmalar toplamın aladı.Programmanı avtomatlastırıw sisteması(PAS) paydalanıwshılar programmaların jaratıw procesın jeńıllestırıw hám avtomatlastırıwǵa iykemlestırılgen bolıp PC nıń bır bólımı esaplnadı. Rawajlanǵan PAS lar programmalastirıw translyatorlar hám sózlew programmalarin óz ishine aladı. Sózlew programmaları dúzılgen programmalar jumisınıń durıslıǵın tekserıw hám qátelerdı tabıw ushın ısletiledı.
Kompyuterlerde máselelerdi sheshıw procesın táminlew hám onı asanlastirıw ushın operacion sistema dep atalıwshı programmalar kompleksı isletılıp, ol basqarıwshı hám qayta ıslewshı programmalar gruppasinan ıbarat. Qayta ıslewshı programmalar maǵlıwmattı qayta ıslew menen baylanıslı jańa programmalardı EHM de iske túsirıp, máselelerdı sheshıwge hám baslanǵısh maǵlumatlardı tayarlaw jumısların orınlawǵa xızmet qıladı.
Texnik xızmet qiliw programmaları kompyuterdıń profilaktika jumislarında, diagnostika máselelerin sheshiwde hám odaǵı nasazlıqtı aniqlawda jánede basqa maqsetlerde ısletıledı.
Ámeliy programma paketlerı quramına inasannıń kundelıklı turmısta payda bolatuǵın ılmiy, texnik, finanslıq hám túrlı-rayon ekonomikalıq máselelerdı sheshiwge mólsherlengen, operacion sistema qolayliqların hám funkciyasın keńeytırıwge hámde basqa bır qansha konkret maqsetlerde mólsherlengen programmalar kompleksı kıredı. Joqarǵı kórınıste kórsetılgen translyatorlar ámeliy dasturlarnı algoritmik tillerden mashina tılıne awdarıwshı awdarmashı programmalar bolip esaplanadı. Olar eki túrli boladı: kompilyatorlar hám interpretatorlar.
Interpretatorlar programmalastıriw tılınde jazılǵan programmanı basqishpa- basqısh mashina tilıne awdarıp hám tezde orınlap barsa, kompilyatorlar bolsa toliq programmanı bırdenine mashına tılıne awdaradı hám egerde oniń qátesi yakı kemshıligı bolmasa, onı orınlawdi ámelge asıradı.
Bır márte kompilyaciya qilınǵan programma basqa kompilyaciya qılınbaydı, sebebı oniń nátiyjesı ıslewshı programmanı payda qıladı. Interpretatorda bolsa programma hár bır orinlaniwinda qaytadan mashina tılıne awdarıladı h’am basqishpa –basqish orınlanıp baradı. Jeke kompyuterdıń hám paydalanıwshı ushın qolay hám ónımdar bolıwı unda qanday programmalıq taminat barlıǵı menen anıqlanadı. Bıraq programmalıq taminattıń qanday túrlerı paydalanıwshı ushın zárúr bolıwı onıń qaysı tarawda xızmet kórsetıwi menen aniqlanadı. Endi ózinizdı ekonomika tarawında xızmet kórsetip atırǵan shaxs sipatinda oylaǵan xalda qaysi turdegı programmalıq táminat sızdiń kúndelık jumıslardı orınlawińız ushin kerek bolıwın oylap tabiwǵa háreket etip kórıń. Kompyuter ıslegende onı basqariw ushın kerek bolatuǵın programmalar menen ámelyatta qollanilatuǵın programmalar arasında qanday parq bolıwı múmkın?
Kompyuterdıń programmalar táminatinıń olardıń qollaw sapalılıǵın ósirıw, odan paydalanıwdı ansatlastırıw hám paydalanıwshılar programmaların tayarlawdıń miynet shiǵının kemeytıw ushın tiykarlanǵan programmalar sistemasınan ibarat.
Kompyuter programmalıq támiynatıniń toplamı tómendegı gruppalarǵa ajraladi:
-sistemalı programmalar hár qiylı qosımsha jumıslardı orınlawǵa imkan beredı, máselen, kompyuterdıń islew procesı dawamında nasaz qurılmalardı diagnostika hám nazorat qiliw asbapları, maǵlumatlardıń kopiyaların alıp qoyıw, kompyuter haqqında maǵlumatlamalar berıw, kompyuterdı baslanǵısh iske tayarlaw hám basqalar.
-ámeliy programmalar paydalanıwshılarǵa zárúr bolǵan ıslerdı orınlawǵa ımkan beriwshı programmalar, keste processorlari, súwretler siziwǵa imkaniyat berıwshı programmalar, information massivler hám bilımler bazaları menen islewge imkaniyat jaratıwshi programmalar hám basqalar.
-programmalastiriw sistemaları yakı instrumental sistemalar-olar kompyuter ushin jańa ámeliy programmalar yakı paydalı keste jazıw ushin xizmet qiladı.
-Sistemalı programmalarǵa operacion sistema, drayverler, qabıq programmalar hám operacion qabıqlardi kiritıw múmkın: -grafik interfeys- maǵlıwmatlardı shıǵarıw hám olar menen sapalı ıslewge imkan beretuǵın asbaplar toplamı payda qılıw múmkın, yaǵniy bólek túrdegı menyular, dársheler, oyınlar, maǵlıwmatlamalar hám basqalar; -multiprogrammalastırıw – bır waqıttıń ózınde bır qansha programmalardı isletıw ımkaniyatı; -programmalar ara maǵlumat almasıwınıń keńeytirılgen asbapların isletıw.
Programma taminatı ılmiy-texnik, ekonomikalıq-statistik hám basqa máselelerdı sheshiwde, sol menen bırge, basqarıw maǵlumatlardı qayta ıslew ushın esaplaw sistemaları qurıwda kompyuter texnik asbaplarınıń imkaniyatların júda keńeytıredı.
Kompyuter dástur táminatinıń tiykarǵıfunkciyaları tómendegılerden ıbarat:
-programmalastıriwdı avtomatlastırıw asbapları járdemınde máselenı EHD de sheshıwge tayarlaw;
-operator menen kompyuterdıńeń qolay kórinıslerdegı baylanıstı payda qılıw ;
-kompyuterdı (nazorat) qılıw, oǵan diagnoz qoyıw hám júzege kelgen kemshılıklerdıń keńeyiwine jol qoymaw.
Kompyuterdıń programma támiynatı strukturasında programmalastırıwdıń qolayli tárepı ámelge asıriladı, bul qolaylıq, ádette funkcional baylanis bolmaǵan programmalar yakı olardın bólımlerı standart móduller kórinisınde rawajlanatuǵın hám sazlanatuǵın bolıwın talap etedı. Bunday struktura yakı olardıń ornın almastırıw, ya bolmasa qosımsha moduller kırıtıw jolı menen EHM nıń programma taminatını ápiwayı keńeytıw hám rawajlandirıw imkaniyatın beredı.
Kompyuter programma taminatınin´ eńkereklı bólımı, operacion sistema bolıp, ol túrlı tártıplerde kompyuterdıń kompyuterdiń eń jaqsi islewın, sol menen bırge máselenı kompyuterde sheshıwge tayarlawdaǵı miynet qárejetınıń kemeyıwın táminleytın programmalı asbaplar jiyındısınan ıbarat.
Personsl kompyuter funkcional maqsetıne baylanıslı bolǵan halda kompleks monitor imkaniyatları paydalanıwshı tárepınen display kirıtıletuǵın úlken sanlı bolmaǵan ápiwayı buyrıqlardıń orınlanıwınan tartıp, sol anı bır waqıt dawamında hár qiylı qurılmalar menen basqarıwǵa deyın ózgerıp turadı. Monitordıń ádettegı waziypası Personal menen paydalanıwshı ortasında óz ara piker almasiwın táminlew, resurslar bólistırıwın basqariw hám Personal kompyuter jumıs talap etilgen tártipti táminlew, sisteması hám basqa programmalardi ıske túsiriw hám orınlanıwın kóz astına alıw, maǵlumatlar almasıw procesınıń orınlanıwın basqarıw bolıp esaplanadı.
Sistemali programmalar hám maǵlumatlar gruppasına sirtqi tasıwshılarǵa xizmet qıliwshı programmalar, servis programmalar hám dástúrler kitap xanasi kiredı. Informaciyalardń sirtqı tasiwshılarǵa xızmet kórsetetuǵın programmalar tasıwshılardaǵı bar informacialardı teńlestırıw hám baqlaw qiliwǵa, sol menen bırge tasıwshilar menen hám bólek fayllar menen basqa proceslerdı orınlawǵa tayarlaw, saqlawdı shólkemlestırıw hám programmalardı qollaw jumısların jeńıllestıredı. Olar ózlerınıń funkcional maqsetı túrlı-tumandır, bıraq tártıpke kóre, olardıń quramında teksttı redaktorlew programmaları hám kıtapxanalar boladı. Displeyden yamasa basqa bır qansha tasıwshılardan kırıtılıp atırǵan tekstler programmaları arqalı Personal kompyuterdıń operativ yakı sirtqı yadına jazıladı, bunda olar arnawlı redaktır buyrıqları járdemınde ózgertılıwı múmkın. Kóplegen redaktor programmaları bar, olar bır bırınen orınlaytuǵın imkaniyatları menen parqlanadı hám tekstlerde ózgerısler qılıw ushın ısletıledı.