Микроиқтисодиёт ўрганади. - Микроиқтисодиёт (грекча “микро” – “кичик” деган суздан олинган бўлиб иқтисодиётни бошланғич буғинларидаги иқтисодий ходисаларни ўрганади.
- Микроиқтисодиёт алоҳида иқтисодий субектлар харакатини ўрганади, яъни истеъмолчилар, ишчилар, ер эгалари, сармоя қўйувчилар, фермерлар, ишлаб чиқарувчи корхоналар умуман иқтисодиёт борасида фаолият курсатувчи хар қандай инвидуал ёки хужалик субектлари киради.
- «Микроиқ-тисодиёт» фанидан ўрганилиши лозим бўлган муаммолар
Микроиқтисодиётни ўрганиш усуллари. - Монографик(чуқур ва синчиклаб) кузатиш усули;
- Иқтисодий -статистик усули;
- Хисоблаш усули;
- Тажрибавий усули;
- Абстракт мушоҳада усули;
- Математик моделлаштириш;
- Оптималлаш усули.
- Индукция ва дедукция
Индукция усулида далиллардан, хақиқий маълумотлардан назария томон харакат қилинади. - Индукция усулида далиллардан, хақиқий маълумотлардан назария томон харакат қилинади.
- Дедукция (гепотетик) усулида аввал назария яратилиб, улар амалиётда синаб кўрилади.
- «Микроиқтисодиёт» фанининг бошқа фанлар билан алоқаси
Эҳтиёжлар ва ресурслар. Иқтисоднинг асосий масалалари - Инсон жуда турли-туман эҳтиёжларга: озиқ-овқат, кийим, бошпана, таълим, меҳнат, кўнгил очиш, мулоқот ва кўплаб бошқа эҳтиёжларга эга. Барча саналган эҳтиёжлар чексиз турли-туман шакллар, сифатлар, белгилар, хусусиятларга эга.
- Инсон ўз эҳтиёжларини ўзига қулай иқтисодий неъматлар ёрдамида қондиради. Уларга озиқ-овқатлар, кийим, китоблар, автомобиллар, санъат буюмлари ва бошқа шу кабилар киради.
- Иқтисодий неъматлар ишлаб чиқариш учун инсонга ресурслар зарур.
2. Иқтисодий эҳтиёжлар ва неъматлар - Иқтисодий эҳтиёж - шахсни, корхонани ёки жамиятни фаолият кўрсатишини ва ривожланишини таъминлаб туриш учун зарур бўлган моддий ресурслар. Иқтисодий эҳтиёжни иқтисодий фаолиятга ундайдиган ички куч сифатида қараш мумкин.
- Иқтисодий эҳтиёжни икки турга бўлиш мумкин: бирламчи эҳтиёж (озиқ-овқат, кийим-кечак, уй-жой); иккиламчи эҳтиёж (дам олиш, саёҳат қилиш, спорт билан шуғулланиш, ўқиш ва ҳоказо).
- Умуман олганда, эҳтиёж реал ва нореал бўлиши мумкин.
- Реал эҳтиёж деганда, ушбу эҳтиёжни қондириш учун шахснинг даромади етарли бўлиши тақозо қилинади.
- Нореал эҳтиёж бўлганда,эҳтиёжни қондириш учун даромад етарли бўлмайди.
- Иқтисодий неъматлар - шахс, корхона ёки жамиятнинг эҳтиёжларини қондиришга хизмат қилувчи воситалар.
- Бир-бирини ўрнини босувчи неъматлар - бу бир хил эҳтиёжни қондирувчи неъматлардир. Масалан, шахснинг гўшт маҳсулотига бўлган эҳтиёжини мол гўшти, қўй гўшти ёки парранда гўшти билан қондириш мумкин.
- Ўзаро бир – бирини тўлдирувчи неъматлар – бу шахсни ёки ишлаб чиқариш эҳтиёжини копмлектларда қондирадиган неъматлар. Тўлдирувчи неъматлардан бирига талаб ошса, қолганларига ҳам талаб ошади.
Do'stlaringiz bilan baham: |