ASCII kodı
ASCII (ingl. American Standart Code for Information Interchange) — baspa belgiler hám basqa arnawlı kodlar ushın Amerika Qospa Shtatları standartkodlash kestesi. Anglichan tiliniń amerika variantında esqi formasında aytıladı, Ullı Britaniyada bolsa asqi formasında kóbirek aytıladı ; ózbekchada da asqi formasında aytıladı. ASCII onlıq sanlar, lotin hám milliy álippeler, tinish belgileri hám basqarıwshı belgilerdi suwretleytuǵın kodlashlarni óz ishine aladı. Daslep 7-bıytlıq etip jaratılǵan, keyinirek 8- bıytlıq baytqa ótkerilgen ASCII 8-bıytlıqtıń yarımı dep qabıl etińa baslandı. Komputerlarda ádetde 8-bıyt hám kod kestesiniń ekinshi yarımı menen islengen ASCII keńeytpesi paydalanıladı (mısalı KOI-8).
Onıń ushın maǵlıwmatlar kodlanadı. Mısal tarika- sida Morze kodı, ASCII kodı, esaplaw texnikasında paydalaniluvchi ekilik kodı sıyaqlılardı keltiriw múmkin. Bilim ámelde barlıqtı biliwdiń ámeliyat arqalı tekserilgen nátiyjesi bolıp, ámelde barlıqtıń insan sanasında tuwrı sawleleniwi bolıp tabıladı. Barlıq obiektler sıyaqlı informaciya da málim ayrıqshalıqlarǵa iye. Informaciyaǵa qoyılatuǵın tiykarǵı talaplarǵa bir bahalıq, paydalılıq, operativlik, anıqlılıq, isenimlilik, turaqlılıq, tolıqlıqlardı kirgiziw múmkin. Informaciyanıń bir bahalıq bolıwı onıń barlıq qarıydarlar tárepinen bir mániste qabıl etiliwin támiyinleydi. Kompyuter jaratılıwında áyne ekilik sanaq sistemasına kóbirek beyimlik bildirilgen. Chunkn texnikalıq apparatda eki qarama- qarsı fizikalıq jaǵday (eki keri baǵdardaǵı magnitlanganlik, apparattan elektr tokınıń ótiwi hám topırlıǵı, kondensatordıń zaryadlanganligi hám zaryadlanbaǵanlıǵı hám taǵı basqa ) larni qóllaw oǵırı qolay. Kompyuterde bıyt informaciyanıń eń kishi ólshem birligi esaplanadı. EHMda ASCIIning suwretleniwi Kompyuter yadına yamasa sırtqı informaciya tasıwshına jazılǵan informaciya kólemi onıń ekilik simvollar menen jazıw ushın kerek bolǵan muǵdar menen olshenedi.
EHMda ASCIIning suwretleniwi
Yunikod da simvollarni kodlaw standartı bolıp, ol jaǵdayda hár bir simvolga 2 báyit tuwrı keledi. Usınıń sebepinen dúnyadaǵı barlıq tillerdiń simvollarini yunikodda súwretlew múmkin. Baylanıs sistemaları arqalı informaciyalardı uzatıw tezligi samallarda (1 samal = 1 bit/s) olshenedi. Atap aytqanda, qandayda bir apparattıń ótkeriw qábileti 28 kilobod dep aytilsa, bul bul apparat arqalı sekundına 28 mıń bitni uzatıw múmkin ekenligin ańlatadı.
Do'stlaringiz bilan baham: |