Tema: Ka’sip psixologiyasinin’ predmeti waziypalari ha’m a’meliy tarawlari

Psixologiyada biliw protsessleri (aqiliy yamasa intellektual) bar bolip, olar du`n`yani adam ta`repinen biliwge, aqlawg`a qaratilg`an. Bul en` basta sezimler bolip a`piwayi biliw protsesleri. Sezgi zat ha`m qubilislardin` a`piwayi qa`siyetlerin psixik qubilis sipatinda, sub`ektiv sa`wleleniw bolip ol tuwrali tuwri sezgi organlarina ta`siri na`tiyjesinde (ren`, dawis, iyis, da`m t.b.) ju`zege keledi. Qabil etiw  predmetler, jag`day ha`m qubilislardin` sa`wleleniwi bolip, ol qozg`awshilardi sezgi organlarina ta`siri na`tiyjesinde payda boladi. bul bizin` este saqlawimiz bolip esaplanadi. Este saqlaw bul este alip qaliw, eske tu`siriw, este saqlaw ha`m umitiw protsesi bolip ol este alip qaling`an ta`jriybeni qayta tiklewge ja`rdem beredi ha`m qarim-qatnasta paydalaniwg`a xizmet etedi.

• Psixologiyada biliw protsessleri (aqiliy yamasa intellektual) bar bolip, olar du`n`yani adam ta`repinen biliwge, aqlawg`a qaratilg`an. Bul en` basta sezimler bolip a`piwayi biliw protsesleri. Sezgi zat ha`m qubilislardin` a`piwayi qa`siyetlerin psixik qubilis sipatinda, sub`ektiv sa`wleleniw bolip ol tuwrali tuwri sezgi organlarina ta`siri na`tiyjesinde (ren`, dawis, iyis, da`m t.b.) ju`zege keledi. Qabil etiw  predmetler, jag`day ha`m qubilislardin` sa`wleleniwi bolip, ol qozg`awshilardi sezgi organlarina ta`siri na`tiyjesinde payda boladi. bul bizin` este saqlawimiz bolip esaplanadi. Este saqlaw bul este alip qaliw, eske tu`siriw, este saqlaw ha`m umitiw protsesi bolip ol este alip qaling`an ta`jriybeni qayta tiklewge ja`rdem beredi ha`m qarim-qatnasta paydalaniwg`a xizmet etedi.

Oylaw  adam aqiliy xizmetinin` en` joqari formasi bolip ol ob`ektler ortasinda aniq baylanis ha`m mu`na`sibetlerdi ornatiwshi do`retiwshi du`n`yani ju`zege keltiriw, mashqalalardi sheshiw, jan`a bilimlerdi jaratiw menen baylanisli bolg`an protses. Oylaw arqali du`n`yadag`i ob`ektler arasinda baylanis ha`m mu`na`sibetler ornatiladi, ol sub`ektti jan`a bilimlerdi iyelewge, mashqalalardi sheshiw, misal sheshiw, ilimiy jan`aliqlardi jaratiwg`a xizmet etedi. Sonin` menen qiyal  buring`i ko`z qaraslar tiykarinda jan`a obrazlardin` jaratiliwina xizmet etetug`in protsess. Psixologiyada emotsional protsessler usi menen birge erkli protsesler ha`m is-ha`reketler de bar. Sezimler barliqtag`i predmet ha`m ha`diyselerge adamnin` sub`ektiv mu`na`sibetlerinin` keshiwi tu`sinilip olar belgili da`rejede turaqli. Erkli protsesler  bul adamnin` o`zin basqariwda ko`rinetug`in protses bolip bul jag`day adamdi o`z psixikasin is-ha`reketlerin basqariw uqibinda ko`rinedi. Erk qiyinshiliqlardi jen`iwde, belgili maqsetlerge erisiwde ko`rinedi.

• Oylaw  adam aqiliy xizmetinin` en` joqari formasi bolip ol ob`ektler ortasinda aniq baylanis ha`m mu`na`sibetlerdi ornatiwshi do`retiwshi du`n`yani ju`zege keltiriw, mashqalalardi sheshiw, jan`a bilimlerdi jaratiw menen baylanisli bolg`an protses. Oylaw arqali du`n`yadag`i ob`ektler arasinda baylanis ha`m mu`na`sibetler ornatiladi, ol sub`ektti jan`a bilimlerdi iyelewge, mashqalalardi sheshiw, misal sheshiw, ilimiy jan`aliqlardi jaratiwg`a xizmet etedi. Sonin` menen qiyal  buring`i ko`z qaraslar tiykarinda jan`a obrazlardin` jaratiliwina xizmet etetug`in protsess. Psixologiyada emotsional protsessler usi menen birge erkli protsesler ha`m is-ha`reketler de bar. Sezimler barliqtag`i predmet ha`m ha`diyselerge adamnin` sub`ektiv mu`na`sibetlerinin` keshiwi tu`sinilip olar belgili da`rejede turaqli. Erkli protsesler  bul adamnin` o`zin basqariwda ko`rinetug`in protses bolip bul jag`day adamdi o`z psixikasin is-ha`reketlerin basqariw uqibinda ko`rinedi. Erk qiyinshiliqlardi jen`iwde, belgili maqsetlerge erisiwde ko`rinedi.