Tema: K. RaxmanovtíŃ shíǴarmalarínda affiksaciya usíLÍ menen jasalǵan kelbetlikler



Download 386,69 Kb.
Pdf ko'rish
bet8/20
Sana20.07.2022
Hajmi386,69 Kb.
#831581
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20
Bog'liq
К Рахмановтын шыгармаларында аффиксация усылы келбетлик

mashaqatlı
xizmetti, 
Ujıbatlı
bir gáp aytsam dep –
Árre-tárre oylardı zordan, 
Tórt qatarga dizer em eplep. (Watan muhabbatı menen, 88) 
Birinshisi – bul dúnyanıń shúyeli, 
Ekinshisi – ana jerdey 
kiyeli
. (Watan muhabbatı menen, 131) 
Solay etip, shayır shıǵarmalarında jumsalǵan 
-lı//-li
affiksi arqalı jasalǵan 
qatnaslıq kelbetliklerdiń mánileri tábiyatı boyınsha hár túrli. 
 
1.2. 
-sız//-siz
 affiksiniń semantikası 
 
Házirgi qaraqalpaq tilinde atawısh túbirlerge jalǵanıp, qatnaslıq kelbetlik 
payda etiwshi 
-sız//-siz
affiksi
1
óziniń qollanılıwı boyınsha 
-lı//-li
affiksine qarama-
qarsı keledi. Bul affiks eskiden kiyatırǵan affikslerdiń biri.
-sız//-siz
affiksi atlıq 
1
Ҳәзирги қарақалпақ тили. Морфология. – Нӛкис, «Қарақалпақстан», 1981. Б.77.; Ҳәзирги қарақалпақ 
әдебий тилиниң грамматикасы. сӛз жасалыў ҳәм морфология. – Нӛкис, «Билим», 1994. Б.47. 


11 
hám atlıqlasqan sózlerge qosılıp, olardan túbir mánisi jaǵınan joqlıqtı, biykar 
etilgen túsiniklerdi belgilewshi qatnaslıq kelbetliklerdi payda etedi. 
-sız//-siz
affiksi
1
házirgi waqıtta quramı jaǵınan ápiwayılasqan qospa 
morfema sıpatında qaraladı. Ol túbir sózge jalǵanıp, zattıń, belginiń joqlıǵın 
ańlatadı. Házirgi qaraqalpaq tilinde bolımsızlıq máni beriwshi bul affiks kelbetlik 
jasawda ónimli qollanıladı. 
-sız//-siz
affiksi tómendegidey mánilerde qollanıladı: 
1) Sóz túbirinen ańlatılǵan mánige úzat, hádiyse, hal-jaǵday hám basqa da 
túsiniklerge) iye emeslikti bildiredi: 
ersiz, ásbapsız, baxıtsız, jónsiz
hám t.b. 
Mısalı:
Tap meni kórip turganday, 
Sen degen 

Download 386,69 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish