Tema: Hujjatlar tizimini standartlash

• Tema:Hujjatlar tizimini standartlash

• 1. Texnik iqtisodiy malumotlarni kodlari, ularni klassifikatsiyalashni standartlashtirish usullari (GSSSD).
• 2. Standartlash va texnik shart-sharoitlarni tadbiq qilishni nazorat qilish.
• 3. Davlat standartlari xujjatlari sistemasini standartlashtirish va normativ - texnik xujjatlar.

• Техник иқтисодий маълумотларни кодлари, уларни классификациялашни стандартлаштириш усуллари (ГСССД). Давлат стандартлари хужжатлари системасини стандартлаштириш ва норматив - техник хужжатлар. Конструкторлик ва технологик хужжатларни ягона системаси. Қурилиш нормалари ва қойдалари (СНиП).

• Давлат миқёсида стандартлар давлат аҳамиятига эгадир. Чунки стандартлаштириш ишлари ҳалқ ҳўжалигини равожлантириш ишлари билан нафақат бир хил темпда бориши керак, аксинча у бир мунча олдинда бориши шарт. Кейинги пайтларда ташкилот ва муассасаларда стандартлаштириш ишлари шу ташкилотларнинг асосий ишларидан бири бўлиши шарт деган хукумат қарорлари чиқди. Сабаби вақт ўтиши билан, тараққиётни ўсиб бориши сабабли мавжуд стандартлар ва техник шартлар замон талабига жавоб бераолмай қолади, шунинг учун мавжуд стандарт ва техник шарт-шароитларни тинмай янгилаб бориш, уларни замон талаби доирасида тутиб туриш мажбурияти зарурати келиб чиқади. Бу эса ўз навбатида хом ашёлардан фойдаланишда, тежамкорликда, материаллар ва энергоресурслардан эса иложи борича унумли фойдаланишда, демак илмий техник прогресс тараққиётини тўлатишда тасир этувчи асосий омилларидан саналади.

• Келажакда маҳсулотларни сифатини яхшилаш мақсадида стандартлар ва техник шарт-шароитларни қайта қўриб чиқиш масаласини тезлаштириш тўғрисида бир неча қонунлар қабул қилинди. Давлат стандартлари қўмитаси зиммасига эса:
• Министрликлар ва бошқарма раҳбарларига ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларни сифатини, техник даражасини, ишончлилигини ва шулар сингари сифатини ўзгармас кўрсатгичларни ошириш бўйича олиб борилаётган ишларини, тадбирларни координация қилиш;
• Стандартлаштириш ва метрологик таъминлаш ишлари орқали ишлаб чиқарилаётган маҳсулот сифатига систематик тарзда таъсир кўрсатиш;
• Давлат қабул комиссиялари, органлари ишлари, эффективлигини ошириш;
• Стандартлаштириш бўйича Ҳалқаро ташкилотлар ишларида министрликлар ва бошқармалар билан биргаликда актив иштирок этиш сингари вазифалар юклатилади. Шунинг учун стандартлаштиришни давлат илмий техник сиёсатини элементи деб аташ мумкин.
• Стандартлаштириш асосан қуйдаги йўналишлар бўйича олиб борилади:

• Параметрик ва тип-ўлчовли қаторларни тайинлаш, асосий конструкциялар, маҳсулотлар, уларни ташкил этувчи қисмлари, ўлчамлари ҳосса ва ҳусусиятларини тайинлаш, стандартлашни оптимал шарт-шароитларни тайинлаш (хом-ашё, материаллар, комплектация маҳсулотлари, ташкил этувчи қисимлар, тайёр маҳсулотлар);
• Маҳсулот ишлаб чиқаришга прогрессив талабларни жорий этиш, яъни ишлаб чиқарган маҳсулотларни ўлчамларига, сифатига, ишлаб чиқаришда хом-ашё энергоресурсларни, материалларни, эҳтиёт қисмлар ва инструментларни тежаш, меҳнат сарфини камайтириш, ташқи бозор талабларни эътиборга олиш, рақобатбардошлигини ошириш, меҳнат ҳафсизлигини ошириш, ҳалқ саломатлигини сақлаш, ташқи муҳитни ифлосланишига йўл қўймаслик, зарарли чиқиндилардан асраш, шунингдек ишлаб чиқарган маҳсулот сифатини назорат қилиш усуллари ва йўлларини яхшилаш тадбирларни ишлаб чиқиш; Комплектловчи маҳсулотлар, материаллар, ўлчамлар, параметрлар, асосий ташкил этувчи қисмлар, уларни алмашиниш ишларни йўлга қўйиш, программалаш, диагностикалаш информацион, электрон тизимлардан фойдаланиш ва шу сингари ишларни бажаришни конструктив таъминлаш.

• Стандартлаш ва техник шарт-шароитларни тадбиқ қилишни назорат қилиш.
• Демак, стандартлаштиришни асосий вазифаси давлат ва ҳалқ ҳўжалиги сохаларда ишлаб чиқарилган ҳар бир махсулот учун давлат ҳимоясини таминлаш, маҳсулотларни ишлаб чиқаришда норматив техник ҳужжатлар системасини барпо этиш ва шу ҳужжатлардан тўғри ҳамда эффектив фойдаланишни назорат қилиб боришдан иборатдир.
• Ҳозирги пайтда стандартлаштиришни худди шундай ишни илмий услуби деб қараш керакдир. Стандартлаштириш ҳалқ ҳўжалигини ишлаб чиқаришда бошқарувни қандайдир бир кичик қисми деб қаралса, стандартлар шу бошқарув системасини ричаглари ролини ўйнаши мумкин.

• Метрологик қоидалар, техник асбоб-ускуналар ва ташкилий асосларни ташкил этишда, ўлчов ишларида керакликча аниқликни ва бирликни таъминлаш;
• Мақсадли программалаш усулини қўллаш асосида стандартлаштиришни режалаштириш ишлари эффективлигини ошириш ҳамда мамлакатни иқтисодий ва социал тараққиётини оширишга қаратилган стандартлаштириш ишларини ягоналигини таъминлаш;
• Чет давлатларини илғор тажрибаларини қўллаш, умумлаштириш ва тадбиқ этиш ишларини, стандартлаштириш бўйича албатта, амалга ошириш мақсадида ҳалқаро стандартлаш ишларини олиб бориш;

•